Трыдэнцкі сабор

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
«Трыдэнцкі сабор». Карціна ў замку Буанкансільё (Трэнта)

Трыдэ́нцкі сабо́р — XIX Сусьветны сабор, які адкрыўся 13 сьнежня 1545 року ў Трэнце (па-лацінску: Tridentum) зь ініцыятывы Папы Паўла III, галоўным чынам ў адказ на Рэфармацыю, і закрыўся там жа 4 сьнежня 1563, у пантыфікат Піюса IV. Быў адным з найважнейшых сабораў у гісторыі Каталіцкага Касьцёлу, бо зьбіраўся для таго, каб даць адказ рэфармацыйнаму руху. Лічыцца пачаткам Контрарэфармацыі.

Перадумовы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пяты Лятэранскі сабор (1512—1517) пачаў рэформу царквы, але ў тэалёгіі не было разьвязана шмат спрэчных пытаньняў. Больш як 20-гадовае зацягваньне іх вырашэньня таксама было зьвязанае з палітычнаю сытуацыяй часу Рэфармацыі. Павал III вырашаў склікаць сабор у Трэнце 1 лістапада 1542, аднак з-за вайны супраць Францыі яго перанесьлі сьпярша на сакавік 1545 і ўрэшце здолелі адчыніць толькі ў сьнежні. Трыдэнцкі сабор быў адным з найзначнейшых сабораў у гісторыі Царквы, паколькі асноўнаю ягонаю мэтаю была рэакцыя на Рэфармацыю.

Вынікі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паскуале Каці. «Трыдэнцкі сабор» (1588)

На саборы, апрача іншага, адбылося пацьверджаньне Нікейскага сымбалю веры, лацінскага перакладу Бібліі («Вульгаты»), прыняцьце другакананічных кніг у Біблію і Трыдэнцкага катэхізісу.

Сабор канчаткова ўсталяваў канон Сьвятога Пісаньня і вызнаў, што ўсе кнігі напісаныя пад натхненьнем Сьвятога Духа і ня могуць быць зьмененыя ці тлумачаныя так, як камусьці схочацца. Першародны грэх усеагульны, аднак змываецца хростам. Прынята, што чалавек бяз ласкі не ўратуецца. Кадыфікаваная форма служэньня літургіі лацінскага ўзору — так званая «Трыдэнцкая меса». Усяго было прынята 16 дагматычных пастановаў, якія складаюць большую частку каталіцкай дактрыны.

Колькасьць Айцоў сабора (біскупаў і прэлатаў з правам голасу), якія ўдзельнічалі ў яго працы, вагалася: на першай сэсіі прысутнічалі 34, а на дваццаць пятай і апошняй — 215. Ім дапамагалі тэолягі-кансультанты, сярод якіх былі знакамітыя дамініканцы Катарына і Сота, езуіты Лайнес і Сальмерон. Запрошаныя пратэстанцкія багасловы адмовіліся ўзяць удзел у дэбатах.

Срэбны мэдаль (каля 1580), выбіты дзеля асуджэньня сабору. Пры пераварочваньні манэты дагары нагамі з выявы Папы атрымлваўся шут. Надпіс па-лацінску: «Мудрацы часам ідыёты».
Разгледжаная канцэпцыя Сэсія Дата Канонаў Пастановаў
Сьвятое Пісаньне 4 8 красавіка 1546 няма 1
Першародны грэх 5 7 чэрвеня 1546 5 4
Боская ласка 6 13 студзеня 1547 33 16
Сакраманты 7 3 сакавіка 1547 13 1
Хрышчэньне 7 3 сакавіка 1547 14 няма
Канфірмацыя 7 3 сакавіка 1547 3 няма
Эўхарыстыя 13 11 кастрычніка 1551 11 8
Споведзь 14 15 лістапада 1551 15 15
Сабораваньне 14 4 лістапада 1551 4 3
Эўхарыстыя 21 16 чэрвеня 1562 4 3
тое ж 22 9 верасьня 1562 9 4
Манаскія ордэны 23 15 ліпеня 1563 8 3
Шлюб 24 11 лістапада 1563 12 1
Чысьцец 25 4 сьнежня 1563 няма 1
Культ сьвятых, абразы 25 4 сьнежня 1563 няма 3
Індульгенцыі 25 4 сьнежня 1563 няма 1

Пастановы сабора былі пацьверджаныя 26 студзеня 1564 року ў буле «Benedictus Deus».

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]