Хроніка Прускай зямлі
Хроніка Прускай зямлі (лац. Chronicon terrae Prussiae) — першы летапісны звод з гісторыі Прусіі, створаны сьвятаром з Тэўтонскага ордэна Пятром Дзюзбургам[1][a] у 1320-я рокі ў Кёнігсбэргу (асноўная частка была скончаная ў 1326 годзе, а пазьней была дапісаная дадатковая частка, якая давяла апісаньне падзеяў да 1330).
Знайшоў хроніку Ян Геранім Хадкевіч у Румборскім касьцёле ў Інфлянтах і перадаў яе Мацею Стрыйкоўскаму, які ўвёў звод у шырокі навуковы ўжытак, надрукаваўшы ў сваёй Хроніцы Польскай вялікія ўрыўкі з працы нямецкага аўтара.
Звод складаўся з 4 кніжак. Трэцяя кніга прысьвечаная апісаньню войнаў Тэўтонскага ордэна з прусамі, жамойтамі і ліцьвінамі ў час ад 1231 да 1326 году. Асабліва падрабязнай хроніка робіцца, пачынаючы зь мяжы ХІІІ і ХIV стст. У гэты час аўтар мог быць ужо непасрэдным сьведкам некаторых падзеяў Bellum Lethowinorum. Дзюзбург, падобна, шырока карыстаўся вуснымі аповедамі сьведкаў, а таксама пісьмовымі справаздачамі, якія памежныя комтуры высылалі да вялікага маршала ў Кёнігзбэрг. Адным з прыкладаў такіх справаздачаў зьяўляюцца «Wegeberichte» з 80-х рокаў ХIV — дэталёвыя данясеньні крыжацкіх інфарматараў пра дарогі і паселішчы ў Літве[2].
Гістарычныя зьвесткі маюць амаль выключна ваенна-геаграфічны характар.
Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Пятром Дусбургам (паводле Семянчук)
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Краўцэвіч А. Стварэнне Вялікага Княства Літоўскага / Рэд. Георгі Штыхаў. — Менск: Беларуская навука, 1998. — 208 с. ISBN 985-08-0249-9. — С. 19.
- Семянчук А. Беларуска-літоўскія летапісы і польскія хронікі: Вучэбны дапам. — Горадня: ГрДУ, 2000. — 163 с. ISBN 985-417-206-6. — С. 76.