Ігнат Легатовіч

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Ігнат Пётр Легатовіч
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 10 жніўня [ст. ст. 30 ліпеня] 1796
маёнтак Малая Капліца, Гарадзенскі павет, Слонімская губэрня, Расейская імпэрыя
Памёр 28 верасьня (10 кастрычніка) 1867
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, пэдагог
Мова беларуская мова і польская мова
Узнагароды
ордэн сьвятога Станіслава III ступені

Ігнат Пётар Сымонавіч Легатовіч (па-польску: Ignacy Piotr Legatowicz, 10 жніўня [ст. ст. 30 ліпеня] 1796, маёнтак Малая Капліца, Гарадзенскі павет — 28 верасьня (10 кастрычніка) 1867) — беларускі і польскі паэт, пэдагог.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і.

Скончыў Гарадзенскую дамініканскую школу і Віленскі ўнівэрсытэт (1817), дзе атрымаў дыплём магістра. Працаваў выкладчыкам лацінскае мовы ў Менскай гімназіі (1817—1839), школьным інспэктарам ў Лепелі і Вількаміры.

У 1846, страціўшы зрок, пераехаў у Менск, дзе заняўся рэпэтытарства і літаратурнаю творчасьцю. Жыў бедна, бо не хапала пэнсіі. Часта наведваў дом Марцінкевічаў.

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вершы і эпіграмы І. Легатовіча карысталіся вялікаю папулярнасьцю ў тагачасным грамадзтве. Паэт высьмейваў і агульначалавечыя заганы, і непрыстойныя паводзіны ды учынкі канкрэтных асобаў. Эпіграмы І. Легатовіча скіраваны супраць зладзеяў, п’яніцаў, злосных жонак і графаманаў. Асаблівы рахунак І. Легатовіч выстаўляў дактарам, лячэньне якіх не толькі спустошала кішэню хворага, але і скарачала век, магчыма тут выявіўся горкі жыцьцёвы вопыт паэта, бо страціўшы зрок, ён доўга і безвынікова спрабаваў вярнуць яго з дапамогаю мэдыцын.

Самым вядомым творам І. Легатовіча была эпіграма на сьмерць жорсткага прыгоньніка маршалка Менскае губэрні Леана Оштарпа. Сацыяльны аспэкт зьяўляецца асноўным і ў эпіграме «Адказ хлопа». Пэўна, антыпрыгоньніцкі пафас дадзеных твораў І. Легатовіча стаўся тою акалічнасьцю, якая зьвязала асобу паэта з ананімна надрукаваным у альманаху Адама Пянькевіча «Bojan» (1838) вершам «Скажы, Вяльможны Пане…». Напраўдзе ж, выдавец «Bojana» А. Пянькевіч (18111879) у 1830-я гады яшчэ не меў сувязі з І. Легатовічам.

Верш «Пра час» пераклаў на беларускую мову Уладзімер Мархель[1].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Галасы з-за небакраю: анталогія паэзіі свету ў беларускіх перакладах ХХ ст. Склад. М. Скобла. — Мн.: Лімарыус 2008. — 896 с.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Мархель У. На кампактнай мастацкай плошчы // Мархель У. Прысутнасць былога. С. 71.
  • Янушкевіч Я. Услед за Міцкевічам і Пушкіным — Дунін-Марцінкевіч: Канцэпцыя аднаго супольнага юбілею аднаго з заснавальнікаў новай беларускай літаратуры // Беларусіка — Albaruthenica кн. 20, 2001. С. 178—181
  • Хаўстовіч М. Паэзія 30-40 гг. ХІХ ст. (Ян Чачот, Ігнат Легатовіч, Тадэвуш Лада-Заблоцкі) // Лекцыі па гісторыі беларускае літаратуры. БДУ, 2005.