Міхась Тычына

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Міхась Тычына
Дата нараджэньня 10 лютага 1943
Месца нараджэньня
Дата сьмерці 7 лістапада 2022 (79 гадоў)
Месца сьмерці
Месца вучобы
Занятак літаратуразнаўца, пісьменьнік, літаратурны крытык, прафэсар унівэрсытэту
Месца працы
Навуковая ступень доктар філялягічных навук[d]
Бацька Аляксандр Мітрафанавіч Тычына[d]
Дзеці Ганна Кісьліцына
Узнагароды

Міха́сь Алякса́ндравіч Тычы́на (10 лютага 1943 году, п. Ніжне-Сталінск Алданскага раёну, Якуцкай АССР — 7 лістапада 2022) — беларускі літаратуразнаўца, пісьменьнік. Доктар філялягічных навук.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся ў сям’і ссыльнага селяніна. Бацька Аляксандар Мітрафанавіч Тычына, ураджэнец в. Завалочыцы ў 1930 г. быў высланы як кулак ў Алданскі раён ЯАССР; маці, Алашкіна Кацярына Сьцяпанаўна (расейка) як кулачка была высланая тады ж. У 1947 г. разам з бацькамі пераехаў на іх радзіму, у вёску Завалочыцы Глускага раёну. Скончыў філялягічны факультэт Берасьцейскага пэдагагічнага інстытуту (1964). Кароткі час працаваў настаўнікам на Піншчыне. Служыў у савецкім войску (1964—1965). Скончыў асьпірантуру пры Інстытуце літаратуры імя Янкі Купалы АН БССР (1970). Цяпер працуе вядучым навуковым супрацоўнікам Інстытуту літаратуры і мовы НАН Беларусі, загадчыкам аддзелу тэорыі літаратуры. З 1994 выкладае літаратуру ў Беларускім гуманітарным ліцэі. Доктар філялягічных навук. Сябра Беларускага ПЭН-Цэнтру з 1989. Спэцыяліст у галіне літаратуразнаўчае экспэртызы. Сябра Саюзу беларускіх пісьменьнікаў з 1976. Памёр 7 лістапада 2022 году[1].

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Друкавацца пачаў у 1963 годзе зь вершаў (берасьцейская абласная газэта «Заря»); як крытык і літаратуразнавец з 1969 (часопіс «Маладосьць»). Аўтар шматлікіх асабістых і калектыўных манаграфіяў, эсэ, нарысаў, аповесьцяў, апавяданьняў. Пераклаў на беларускую мову шэраг працаў і твораў Алеся Адамовіча. Адзін з аўтараў школьных падручнікаў і навучальных дапаможнікаў для базавай і сярэдняй школы.

Выбраная бібліяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Дажынкі. Аповесьць і апавяданьні. — Менск, 1979.
  • Магчымасьці рэалізму: Прычыннасьць і гістарызм. (З В. Жураўлёвым). — Менск, 1982.
  • Зьмена квадры: Зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў. — Менск, 1983.
  • Вяртаньне: Аповесьць пра Кузьму Чорнага. — Менск, 1984.
  • Час прозы: Зборнік літаратурна-крытычных артыкулаў. — Менск, 1988.
  • Аляксандр Пушкін і Якуб Колас. — Менск, 1999.
  • Якуб Колас і руская літаратура першай паловы XIX ст.: Дыс….д-ра філял.навук. — Менск, 2000.
  • Карані і крона: Фальклёр і літаратура. — 2-е, дапрац. выд. — Менск, 2002 (1-е выд.: 1991).
  • Кузьма Чорны: Эвалюцыя мастацкага мысленьня. — 2-е, дапрац. выд. — Менск, 2004 (1-е выд.: 1973).
  • Беларуская літаратура і сьвет: Папулярныя нарысы (Зь Л. Баршчэўскім і П. Васючэнкам). — Менск, 2006.
  • Літаратура пераходнага пэрыяду: Тэарэт. асновы гіст.-літ. працэсу [у суаўтарстве; навуковае рэдагаваньне ўсяго тэксту]. — Менск, 2007.
  • Чалавечае вымярэньне ў сучаснай беларускай літаратуры [у суаўтарстве; навуковае рэдагаваньне ўсяго тэксту]. — Менск, 2010.
  • Міждысцыплінарныя дасьледаваньні актуальных праблемаў тэорыі літаратуры [у суаўтарстве; навуковае рэдагаваньне ўсяго тэксту]. — Менск, 2011.
  • Вялікія і Малыя Тычыны: легенды і рэальнасьць: [зборнік літаратурна-дакумэнтальных матар’ялаў пра беларускі і ўкраінскі род Тычынаў]. — Менск, 2011.
  • Янка Купала і Якуб Колас: учора і сёньня. — Менск, 2012.
  • Словы ў часе: Літаратура ад рамантызму да сымвалізму і нашаніўскага адраджэньня. (З Л. Баршчэўскім і П. Васючэнкам). — 2014.
  • Філязофія літаратуры. Беларускі варыянт. — Менск, 2014.
  • Народ і вайна. — Менск, 2015.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Умер писатель Михась Тычина Reform.by (7 лістапада 2022)

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]