Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Рубе́льская гаво́рка (мясцовая назва: рубэ́льская гово́рка ) — гаворка жыхароў вёскі Рубель Столінскага раёну . Гаворка мае свае асаблівасьці, пашырана оканьне.
№
Беларуская мова
Рубельская гаворка
Украінская мова
1
я
я
я
2
ты
ты
ти
3
ён, яна
вон, вона́
він, вона
4
мы
мы
ми
5
вы
вы
ви
6
яны
воны́
вони
7
гэты, гэта
гэ́ты, гэ́то
цей, ця, це
8
той, гэны
той
той, та, те
9
тут, тутака
тут, ту́така
тут
10
там, тамака
там, та́мака
там
11
хто
хто
хто
12
што
шчо, шо
що
13
дзе
дзе
де
14
калі
колі́
коли
15
як
як
як
16
не
не
не
17
усё, усе
всё, все
увесь, (ввесь), все (усе), всі (усі)
18
шмат
бага́то, мо́рэ
багато, море
19
некалькі
не́сколько
декілька, кілька
20
мала, няшмат
ма́ло, небага́то
мало, небагато, трохи
21
іншы
другі́
інший, другий, інакший
22
адзін
одзі́н
один
23
два
два
два
24
тры
тры
три
25
чатыры
чыты́ры
чотири
26
пяць
пяць
п’ять
27
вялікі
валі́кі
великий, чималий
28
доўгі
до́ўгі
довгий
29
шырокі
шыро́кі
широкий
30
тоўсты
тоўсты́
товстий, грубий, дебелий
31
цяжкі
важкі́
важкий
32
маленькі
мале́нькі, малы́
маленький, малий
33
кароткі
коро́ткі
короткий
34
вузкі
вузкі́
вузький
35
тонкі
то́нкі
тонкий
36
жанчына
жо́нка
жінка
37
мужчына
мужчы́на
чоловік
38
чалавек
чолове́к
людина, чоловік
39
дзіця
дзіця́
дитя, дитина
40
жонка
жо́нка
жінка, дружина
41
муж
муж
чоловік
42
маці, мама
ма́ма, ма́мо
мати, матір, ненька
43
бацька, тата
ба́цька, та́то
батько, тато
44
жывёла, жывёліна, зьвер
зьвер
тварина
45
рыба
ры́ба
риба
46
птушка
пта́шка
птах, птаха
47
сабака
соба́ка
собака, пес
48
вош
вош
воша
49
зьмяя
змая́
змія, гад (састарэлае)
50
чарвяк
чарвя́к
черв’як, хробак
51
дрэва
дзе́раво
дерево
52
лес
лес
ліс, діброва
53
кій, палка
па́лка
палиця, палка, патик, прут
54
садавіна
садаві́на
фрукт, плід
55
насеньне
семана́
насіння, сім’я (рэдка)
56
ліст
ліст
листок, лист
57
корань
ко́рэнь
корінь, коріння, кореневище
58
кара
кора́
кора
59
кветка
цвато́к
квіти, квітка
60
трава
трава́
трава
61
вяроўка, шнур
воро́ўка
шнур, мотуз, вірьовка
62
скура
ко́жа
шкіра
63
мяса
мя́со
м’ясо
64
кроў
кро́ў
кров
65
костка
ко́стка
кістка
66
тлушч
жыр
жир, сало, смалець
67
яйка
яйцо́
яйце
68
рог
рог
ріг
69
хвост
хвост
хвіст
70
пяро
пяро́
перо
71
валасы
ко́сы
волосся, коси
72
галава
голова́
голова
73
вуха
ву́хо
вухо
74
вока
во́ко
око
75
нос
нос
ніс
76
рот, вусны
рот
рот, вуста
77
зуб
зуб
зуб
78
язык
язык
язик
79
пазногаць
но́гоць
ніготь
80
ступня
ступня́
стопа, ступня
81
нага
нога́
нога
82
калена
коле́но
коліно
83
рука, далонь
рука́
рука, долоня
84
крыло
крыло́
крило
85
жывот
жвот
живіт, брюхо, пузо
86
вантробы
внутронносьці́, кішкі́
нутрощі, кишки, черево
87
шыя
шы́я
шия
88
сьпіна
сьпіна́
спина
89
грудзі
гру́дзі
груди
90
сэрца
се́рцэ
серце
91
печань
пе́чань
печінка
92
піць
піць
пити
93
есьці
е́сьці
їсти
94
кусаць, грызьці
куса́ць, гры́зьці
кусати, гризтити, шматувати
95
ссаць, смактаць
смокта́ць
смоктати, ссати
96
пляваць
плява́ць
плювати, плюнути
97
ванітаваць
блёва́ць
блювати, вирвати
98
дзьмуць
дуць
дмухати, дути
99
дыхаць
дыша́ць
дихати
100
сьмяяцца
смая́цца
сміятися
101
бачыць
ба́чыць
бачити
102
чуць
чуць
чути
103
ведаць
знаць
знати, відати (састарэлае)
104
думаць
ду́маць
думати, міркувати, мислити
105
нюхаць
ню́хаць
нюхати
106
баяцца
бая́цца
боятися, злякатися
107
спаць
спаць
спати, відпочивати
108
жыць
жыць
жити
109
паміраць
уміра́ць
помирати, вмирати
110
забіваць
убіва́ць, забіва́ць
вбивати, забити
111
біцца, змагацца
боро́цца, бі́цца
боротися, битися
112
паляваць
лові́ць, охо́ціцца
полювати
113
ударыць
уды́рыць
вдарити
114
рэзаць
рэ́заць
різати
115
разьдзяляць
розьдзялі́ць
розділяти, розпиняти
116
калоць
коло́ць, кольну́ць
колоти, пірнути
117
драпаць
цара́паць, чэса́ць
дряпати, царапати, шкрябати, чесати
118
капаць, рыць
копа́ць, рыць
копати, рити
119
плыць, плаваць
плыць, пла́ваць
пливти, плавати
120
лятаць, ляцець, лётаць
лята́ць, ляце́ць
летіти, літати
121
ісьці, хадзіць
іці́, ходзі́ць
йти (іти), ходити
122
прыйсьці, прыходзіць
прыйці́
приходити
123
ляжаць
ляжа́ць, ляжа́ці
лежати
124
сядзець
сідзе́ць
сидіти
125
стаяць
стоя́ць
стояти
126
паварочвацца
воро́чаць, повэрну́ць
повертати
127
упасьці
упа́сьці, па́даць
падати
128
даваць
дава́ць, даць
давати
129
трымаць
дзяржа́ць
тримати
130
сьціскаць
сьціска́ць
стискати
131
церці
це́рці
терти
132
мыць
мыць
мити, вмивати
133
выціраць
выціра́ць
витирати
134
цягнуць
цяну́ць
тягнути
135
штурхаць
піха́ць
штовхати, пихати
136
кідаць
кі́даць
жбурляти, кидати
137
вязаць, зьвязваць
вяза́ць, зьвя́зваць
зав’язати, зв’язати
138
шыць
шыць
шити
139
лічыць
лічы́ць
рахувати, лічити
140
казаць, сказаць, паведаць
говоры́ць, сказа́ць
казати, говорити, повідати
141
сьпяваць
спова́ць
співати
142
граць, гуляць
гуля́ць
грати, гуляти
143
плыць, плысьці
плыць, пла́ваць
пливти
144
цячы
цячэ́
тікти, тече
145
замерзнуць
змэ́рсьці
змерзнути
146
пухнуць
пу́хнуць
пухнути, набухати
147
сонца
со́нца
сонце
148
месяц
ме́сяц
місяць
149
зорка
зьвязда́, зьвёздачкі
зірка, зоря
150
вада
вода́
вода
151
дождж
дошч
дощ
152
рака
рэка́
ріка
153
возера
во́зеро
озеро
154
мора
мо́рэ
море
155
соль
соль
сіль
156
камень
ка́мень
камінь
157
пясок
пасо́к
пісок
158
пыл
пыл
пил, прах
159
зямля
зямля́
земля
160
хмара, воблака
хма́ра, о́блако
хмара
161
імгла, туман
тума́н
туман, імла
162
неба
не́бо
небо
163
вецер
ве́цер
вітер
164
сьнег
сьнег
сніг
165
лёд
лёд
лід
166
дым
дым
дим
167
агонь
ого́нь
вогонь, ватра
168
попел
по́пал
попіл
169
гарэць
го́рэць
горіти, палати
170
дарога, шлях
доро́га
дорога, шлях
171
гара
гора́
гора
172
чырвоны
чырво́ны, кра́сны
червоний
173
зялёны
зялёны
зелений
174
жоўты
жо́ўты
жовтий
175
белы
бе́лы
білий
176
чорны
чо́рны
чорний
177
ноч
ноч
ніч
178
дзень
дзень
день
179
год, рок
год
рік, год
180
цёплы
це́плы
теплий
181
халодны, сьцюдзёны
холо́дны
холодний
182
поўны
по́ўны
повний
183
новы
новы́
новий
184
стары
стары́
старий
185
добры, добра
до́бры, до́брэ
гарний, добрий
186
дрэнны, кепскі, благі
злы, плохі́
поганий, кепський
187
гнілы
гнілы́
гнилий
188
брудны
гра́зны
брудний
189
прамы, просты
прамы́
прямий
190
круглы
кру́глы
круглий
191
востры
о́стры
гострий
192
тупы
тупы́
тупий
193
гладкі
гла́дкі, ро́ўны
гладенький, рівний
194
мокры, вільготны
мо́кры
мокрий
195
сухі
сухі́
сухий
196
правільны, слушны
пра́вільны
правильний, вірний
197
блізкі
блі́зкі
близький
198
далёкі
далёкі
далекий
199
правы
пра́вы
правий
200
левы
ле́вы
лівий
201
каля, ля, пры
во́зьле, каля́, пры
коло, біля, при, у, в
202
у, ў
у, ў
в, у, ув, уві
203
з, зь, са
з, зь, со
з, зі, із
204
і, ды
і
та, і, й
205
калі
е́сьлі, колі́
якщо, коли
206
бо, таму што
потому́ шчо
бо, тому що
207
імя, назва
імя́, на́зва
ім’я, назва
№
Беларуская мова
Рубельская гаворка
Украінская мова
1
дзяўчына
дзе́ўчына
дівчина
2
вёска
дзярэ́ўня
село
3
абы што
абы́шчо
аби що
4
ёсьць
е́сьцяка
є
5
ларок
кра́ма
ларьок
6
крама
ла́ўка
магазин
7
кагосьці
кого́
когось
8
паехаў
пое́хаў
поїхав
9
пайшоў
пошо́ў
пішов
10
мне, у мяне
мне, у мане́
мені, у мене
11
цудоўна
фа́йно, хва́йно
чудово
12
прыгожы
хоро́шы
красивий
13
сёньня
сёньня, цяпэ́р
сьогодні
14
штосьці
шо-то
щось
15
якая, які, якія
яка́я, якэ́, які́е
яка, який, які
16
покрыва
ка́па
покривало
17
разора
борона́
борозна
18
паклада́ньне, паклада́ць
хараша́ньне, хараша́ць
кастра́ція, каструва́ти
19
дачка́
до́чка, дачка́, до́нька
до́чка, до́нька
20
пашкадава́ць
пошкодова́ць
пошкодува́ти
21
пацалава́ць
поцолова́ць
поцілува́ти
Рубельскі лексіка-фразеалагічны слоўнік: для студ.-філолагаў / М. І. Пашкевіч. — Брэст: Выд-ва БрДУ, 2008. — 66 с. (файл )