Швэдзка-беларуская практычная транскрыпцыя

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Швэ́дзка-белару́ская практычная транскрыпцыя — уніфікаваныя правілы перадачы швэдзкіх уласных імёнаў і неперакладальных рэаліяў на пісьме беларускай мовай.

Рэкамэндацыі па ўласна швэдзка-беларускай практычнай транскрыпцыі ніколі не публікаваліся і няма зьвестак пра рыхтаваньне падобных выданьняў у навуковых установах ці мовазнаўцамі Беларусі. Ніжэй зьмешчаныя рэкамэндацыі складзеныя на аснове «Кароткай граматыкі швэдзкай мовы» (адтуль пра швэдзкую фанэтыку, pdf, 0,9 MB) аўтарства В. У. Цьвіркі, пад агульнай рэдакцыяй Л. Баршчэўскага, якая выйшла ў 2009 годзе і пакуль зьяўляецца адзіным беларускім падручнікам швэдзкай мовы.

Націск[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Звычайна націск імкнецца да першага складу. Аднак ёсьць выключэньні, якія абазначаюцца акутам над галоснай (апроч літары i). Суфікс -in заўсёды націскны (Aulin Аўлі́н).

Табліца[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

a = а e = е i = і o = у[1]/о[2] u = у y = ю å = о ä = э ö = ё
b = б ba = ба be = бе bi = бі bo = бу/бо bu = бу by = бю bå = бо bä = бэ bö = бё
c = с/к ca = ка ce = се ci = сі co = ку/ко cu = ку cy = сю cå = со cä = кэ cö = сё
ch = ш cha = ша che = шэ chi = шы cho = шу/шо chu = шу chy = шу chå = шо chä = шэ chö = шо
ck = к cka = ка cke = ке cki = кі cko = ку/ко cku = ку cky = кю ckå = ко ckä = кэ ckö = кё
d = д da = да de = дэ di = ды do = ду/до du = ду dy = ду då = до dä = дэ dö = до
dj = й[3] dja = я dje = е dji = і djo = ю/ё dju = ю djy = ю djå = ё djä = е djö = ё
f = ф fa = фа fe = фэ fi = фі fo = фу/фо fu = фу fy = фю få = фо fä = фэ fö = фё
g = г/й[3] ga = га ge = ге/е gi = гі/і go = гу/го gu = гу gy = гю/ю gå = го gä = гэ/е gö = гё/ё
gn = ньн gna = ньна gne = ньне gni = ньні gno = ньну/ньно gnu = ньну gny = ньню gnå = ньно gnä = ньнэ gnö = ньнё
gs = кс gsa = кса gse = ксе gsi = ксі gso = ксу/ксо gsu = ксу gsy = ксю gså = ксо gsä = ксэ gsö = ксё
gt = кт gta = кта gte = ктэ gti =кты gto = кту/кто gtu = кту gty = кцю gtå = кто gtä = ктэ gtö = кцё
h = х ha = ха he = хе hi = хі ho = ху/хо hu = ху hy = хю hå = хо hä = хэ hö = хё
hj = й[3] hja = я hje = е hji = і hjo = ю/ё hju = ю hjy = ю hjå = ё hjä = е hjö = ё
j = й ja = я je = е ji = і jo = ю/ё ju = ю jy = ю jå = ё jä = е jö = ё
k = к/ш[3] ka = ка ke = ке/шэ ki = кі/шы ko = ку/ко ku = ку ky = кю/шу kå = ко kä = кэ/шэ kö = кё/шо
kj = ш[3] kja = ша kj = шэ kji = шы kjo = шу/шо kju = шу kjy = шу kjå = шо kjä = шэ kjö = шо
l = л[ь] la = ля le = ле li = лі lo = лю/лё lu = лю ly = лю lå = лё lä = ле lö = лё
lj = й[3] lja = я lje = е lji = і ljo = ю/ё lju = ю ljy = ю ljå = ё ljä = е ljö = ё
-lg = -льй
m = м ma = ма me = ме mi = мі mo = му/мо mu = му my = мю må = мо mä = мэ mö = мё
n = н na = на ne = не ni = ні no = ну/но nu = ну ny = ню nå = но nä = нэ nö = нё
ng = н[ь] nga = ня nge = не ngi = ні ngo = ню/нё ngu = ню ngy = ню ngå = нё ngä = не ngö = нё
nk = ньк nka = нька nke = ньке nki = нькі nko = ньку/нько nku = ньку nky = нькю nkå = нько nkä = нькэ nkö = нькё
p = п pa = па pe = пе pi = пі po = пу/по pu = пу py = пю på = по pä = пэ pö = пё
r = р ra = ра re = рэ ri = ры ro = ру/ро ru = ру ry = ру rå = ро rä = рэ rö = ро
-rg = -рй
rs = ш rsa = ша rse = шэ rsi = шы rso = шу/шо rsu = шу rsy = шу rså = шо rsä = шэ rsö = шо
s = с sa = са se = се si = сі so = су/со su = су sy = сю så = со sä = сэ sö = сё
sch = ш scha = ша sche = шэ schi = шы scho = шу/шо schu = шу schy = шу schå = шо schä = шэ schö = шо
sk = ш/ск ska = ска ske = шэ ski = шы sko = ску/ско sku = ску sky = шу skå = ско skä = шэ skö = шо
s(s)j = ш s(s)ja = ша s(s)je = шэ s(s)ji = шы s(s)jo = шу/шо s(s)ju = шу s(s)jy = шу s(s)jå = шо s(s)jä = шэ s(s)jö = шо
s(s)ion = шун s(s)iona = шуна s(s)ione = шуне s(s)ioni = шуні s(s)iono = шуну/шуно s(s)ionu = шуну s(s)iony = шуню s(s)ionå = шуно s(s)ionä = шунэ s(s)ionö = шунё
stj = ш stja = ша stje = шэ stji = шы stjo = шу/шо stju = шу stjy =шу stjå = шо stjä = шэ stjö = шо
t = т ta = та te = тэ ti = ты to = ту/то tu = ту ty = ту tå = то tä = тэ tö = то
tj = т’й/ш[3] tja = т’я/ша tje = т’е/шэ tji = т’і/шы tjo = т’ю/т’ё/шу/шо tju = т’ю/шу tjy = т’ю/шу tjå = т’ё/шо tjä = т’е/шэ tjö = т’ё/шо
tion = шун tiona = шуна tione = шуне tioni = шуні tiono = шуну/шуно tionu = шуну tiony = шуню tionå = шуно tionä = шунэ tionö = шунё
v = в va = ва ve = ве vi = ві vo = ву/во vu = ву vy = вю vå = во vä = вэ vö = вё
x = кс xa = кса xe = ксе xi = ксі xo = ксу/ксо xu = ксу xy = ксю xå = ксо xä = ксэ xö = ксё

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Традыцыйныя напісаньні застаюцца нязьменнымі, нягледзячы на рэальнае вымаўленьне. Традыцыйнымі лічацца напісаньні, зафіксаваныя ў Беларускай энцыкляпэдыі ў 18 тамах або ў Беларускай савецкай энцыкляпэдыі. Напрыклад, па-швэдзку: Göteborg (Аўдыё Göteborg , /jœte'bɔrj/) трэба было б пісаць Ётэбо́рй, блізка да швэдзкага вымаўленьня, але ў традыцыйным напісаньні Гётэборг.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ У доўгім складзе.
  2. ^ У кароткім складзе.
  3. ^ а б в г д е ё Перад націскной галоснай.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Цвірка В. У. Кароткая граматыка шведскай мовы / В. У. Цвірка. — Мн.: Радыёла-плюс, 2009. — 88 с — (Серыя «Беларускія ЕўраГраматыкі»). ISBN 978-985-448-095-4