Сьпіс рэспублік СССР

Сьпіс рэспублік СССР мае сьпіс т. зв. саюзных рэспублік СССР.

Канстытуцыйны парадак[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паводле Канстытуцыі СССР 1977 году (гл. 8, ст. 71) рэспублікі Савецкага саюзу разьмешчаныя ў наступным парадку:

У гэтым жа парадку дэвізы саюзных рэспублік разьмешчаныя на гербе СССР. Парадак прыблізна адпавядае колькасьці насельніцтва на момант стварэньня рэспублік.

Колькасьць саюзных рэспублік у Савецкім Саюзе зьмянялася ад 4 да 16. У момант утварэньня 30 сьнежня 1922 году СССР складаўся з 4 рэспублік (Расейская СФСР, Украінская ССР, Беларуская ССР, Закаўкаская СФСР). Апошняя, паводле канстытуцыі 5 сьнежня 1936 году была падзеленая на Азэрбайджанскую, Армянскую і Грузінскую ССР, тады жа Казаская АССР і Кіргіская АССР РСФСР былі ператвораныя ў Казаскую ССР і Кіргіскую ССР. У выніку нацыянальна-дзяржаўнага разьмежаваньня савецкіх рэспублік у Сярэдняй Азіі 1924-25 гг. да СССР далучыліся Узбэцкая ССР і Туркмэнская ССР (утвораныя пастановай ЦВК СССР ад 27 кастрычніка 1924, дэклярацыя аб утварэньні прынятая ў лютым 1925 на Ўстаноўчых зьездах рад рэспублік і афіцыйна прынятая на Трэцім зьездзе рад у траўні 1925); 16 кастрычніка 1929 3-і ўсетаджыцкі зьезд рад прыняў дэклярацыю аб пераўтварэньні Таджыцкай АССР у Таджыцкую ССР і 5 сьнежня 1929 ЦВК СССР зацьвердзіў гэтае рашэньне. 31 сакавіка 1940 пасьля далучэньня часткі тэрыторыі, атрыманых СССР ад Фінляндыі па Маскоўскай мірнай дамове 12 сакавіка 1940 Карэльская АССР была ператвораная ў Карэла-Фінскую ССР, але 16 ліпеня 1956 яна была ператвораная зваротна ў Карэльскую АССР РСФСР. У жніўні 1940 былі прынятыя ў СССР Малдаўская ССР (2 жніўня), Летувіская ССР (3 жніўня), Латвійская ССР (5 жніўня) і Эстонская ССР (6 жніўня). На момант распаду (1991) СССР складаўся з 15 саюзных рэспублік.

У парадку памяншэньня плошчы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Месца	(у сьвеце)	Рэспубліка	Плошча (км²)	%
1	1	Расейская СФСР	17,075,200	76.62%
2	9	Казаская ССР	2,727,300	12.24%
3	44	Украінская ССР	603,700	2.71%
4	52	Туркмэнская ССР	488,100	2.19%
5	56	Узбэцкая ССР	447,400	2.01%
6	84	Беларуская ССР	207,600	0.93%
7	85	Кіргіская ССР	198,500	0.89%
—	—	Карэла-Фінская ССР	172,400	0.77%
8	93	Таджыцкая ССР	143,100	0.64%
9	112	Азэрбайджанская ССР	86,600	0.39%
10	119	Грузінская ССР	69,700	0.31%
11	121	Летувіская ССР	65,200	0.29%
12	122	Латвійская ССР	64,589	0.29%
13	130	Эстонская ССР	45,226	0.20%
14	135	Малдаўская ССР	33,843	0.15%
15	138	Армянская ССР	29,800	0.13%

У парадку памяншэньня колькасьці насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Па дадзеных перапісы 1989 году.

Месца	Рэспубліка	Насельніцтва	%
1	Расейская СФСР	147,386,000	51.40%
2	Украінская ССР	51,706,746	18.03%
3	Узбэцкая ССР	19,906,000	6.94%
4	Казаская ССР	16,711,900	5.83%
5	Беларуская ССР	10,151,806	3.54%
6	Азэрбайджанская ССР	7,037,900	2.45%
7	Грузінская ССР	5,400,841	1.88%
8	Таджыцкая ССР	5,112,000	1.78%
9	Малдаўская ССР	4,337,600	1.51%
10	Кіргіская ССР	4,257,800	1.48%
11	Летувіская ССР	3,689,779	1.29%
12	Туркмэнская ССР	3,522,700	1.23%
13	Армянская ССР	3,287,700	1.15%
14	Латвійская ССР	2,666,567	0.93%
15	Эстонская ССР	1,565,662	0.55%

У парадку памяншэньня шчыльнасьці насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Месца	Рэспубліка	Шчыльнасьць
1	Малдаўская ССР	128.2
2	Армянская ССР	110.3
3	Украінская ССР	85.6
4	Азэрбайджанская ССР	81.3
5	Грузінская ССР	77.5
6	Летувіская ССР	56.6
7	Беларуская ССР	48.9
8	Узбэцкая ССР	44.5
9	Латвійская ССР	41.3
10	Таджыцкая ССР	35.7
11	Эстонская ССР	34.6
12	Кіргіская ССР	21.4
13	Расейская СФСР	8.6
14	Туркмэнская ССР	7.2
15	Казаская ССР	6.1

Альфабэтны парадак[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Парадак альфабэтны, нумары па карце: