Абмеркаваньне:Стасунак
Нейкая поўная блытаніна ў слоўніках з гэтым паняцьцем (ці мне гэтак здаецца?). Абраў «стасунак» у якасьці назвы артыкула як найбольш ужываны, але ня ўпэўнены ў тым, што зрабіў слушна... Можа, хто што падкажа? --Казімер Ляхновіч 00:39, 4 лістапада 2009 (UTC)
- На маю думку, ёсьць сэнс выбіраць з матэматычных (фізычных) слоўнікаў, бо насамрэч расейскае «отношеніе» мае некалькі варыянтаў перакладу і ў розных кантэкстах яны могуць быць і стасункамі, і дачыненьнямі, і адносінамі. З тых матэматычных слоўнікаў, якія застаюцца, вось гэты — [1] — на мой густ зьяляецца самым рэальным, там навай Ойлер замест Эйлера ёсьць :) Прычым большасьць тэрмінаў, якія я там глядзеў дагэтуль у мяне не выклікалі ўвогуле ніякіх сумневаў (у адрозьненьне ад іншых выданьняў). Энцыкляпэдыя выдадзеная пад рэдакцыяй Васіля Берніка, ён зьяўляецца прафэсарам і працуе ў Інстытуце матэматыкі НАНБ, апроч гэтага ўваходзіў у кансультацыйны савет праверкі правапісу для MS Word [2], [3].
- Ёсьць яшчэ РБС мат. фіз. і тэхн. тэрмінаў [4], але хоць там укладальнікі таксама неяк зьвязаныя з АН (у прыватнасьці Касьцюковіч — цяпер кандыдат ф.-м. навук, пра іншых асобаў зьвестак не знайшоў), таму аб’ектыўна гэты слоўнік зьяўляецца менш аўтарытэтнай крыніцай, а суб’ектыўна — там расейскія тэрміны, запісаныя ў беларускай транскрыпцыі, нічога добрага я там ня бачыў. Там нават ёсьць панятак «адносіна», хоць гэта супярэчыць РБС пад рэд. Крапівы, таксама акадэмічнаму, дзе сказана, что ў матэматычныс сэнсе «адносіны» — толькі ў множным ліку. Таксама там ёсьць цікавае слова «даныя» (замест дадзеных ці зьвестак).
- Застаецца яшчэ беларуска-ангельскі слоўнік, але ён ідзе як дадатак да «Матэматычнай энцыклапэдыі», і што там робіць «стасунак», я, шчыра кажучы, патлумачыць не магу. Але там жа ёсьць і «дачыненьне», і «тасунак» з практычна ідэнтычным перакладам на ангельскую (супадаюць 2 з 3 варыянтаў перакладу).
- Як вынік, я б прапанаваў арыентавацца на «Матэматычную энцыкляпэдыю» з дадаваньнем аналягаў паводле іншых крыніцаў, калі такія ёсьць, а вось на РБС мат. фіз. і тэхн. тэрмінаў увогуле ня ведаю, ці варта зьвяртаць увагу — вельмі шмат супярэчнасьцяў.
- Ну і пачакаць іншых меркаваньняў, вядома :)
- —zedlik 01:39, 4 лістапада 2009 (UTC)
- Дзякуй за такі грунтоўны адказ :). Матэматычная энцыкляпэдыя, сапраўды, даволі добрае выданьне, аднак у дадзеным выпадку наяўнасьць варыянтаў «тасунак», «дачыненьне» і «стасунак» мяне шчыра кажучы паставілі ў поўны тупік. Наконт РБС мат. фіз. і тэхн. тэрмінаў — згода).
- Між іншым, апошняй кропляй у бок «стасунку» для мяне стаўся Руска-беларускі фізічны слоўнік / Уклад. Самайлюковіч У., Пазняк У., Сабалеўскі А. — Мн.: Навука і тэхніка, 1994., выдадзены пад грыфам тэрміналягічнай камісіі ТБМ імя Ф. Скарыны. Але ў гэтым слоўніку часам сустракаецца пэўная тэрміналягічная непасьлядоўнасьць (прыкладам, «прямоугольник» тамака прастакутнік, «треугольник» — трохвугольнік і трыкутнік, а «многоугольник» — толькі многавугольнік).
- Дарэчы, сустракаў вельмі станоўчыя водгукі пра Тэрміналагічны слоўнік па вышэйшай матэматыцы для ВНУ / Т. Сухая, Р. Еўдакімава, В. Траццякевіч, Н. Гузень. — Мн.: Навука і тэхніка, 1993., але на жаль ня маю яго на руках. --Казімер Ляхновіч 02:45, 4 лістапада 2009 (UTC)
- Дзякуй за спасылку, таксама вельмі добрая крыніца, як на мой погляд. Па водгуках «Тэрміналагічны слоўнік па вышэйшай матэматыцы для ВНУ» сапраўды выглядае вартым. Па тэрміналёгіі атрымліваецца, пакуль нічыя, а «Тэрміналагічны слоўнік» нідзе не знайсьці, трэба, відаць, часаць у бібліятэку. Прапаную, пакуль тады пакінуць як ёсьць, а калі раптам знойдуцца дадатковыя зьвесткі, то вырашым ужо з улікам іх. —zedlik 22:34, 4 лістапада 2009 (UTC)
- А «тасунак» — гэта ўвогуле дзіўная рэч, бачу яго ўпершыню, таму наконт яго дакладна нічога не скажу... —zedlik 22:39, 4 лістапада 2009 (UTC)
- Ок, дамовіліся. Можа, хто дабярэцца да бібліятэкі =) Дарэчы, што цікава, на запыт «тасунак» гугль выдае 10 вынікаў [5] — відавочна, штосьці тут ня тое. --Казімер Ляхновіч 00:45, 5 лістапада 2009 (UTC)
- Так, «тасунак» у гугле я таксама шукаў, прычым як выяўляецца крыніца там толькі адна (і тое я ня ўпэўнены, што яно там ужытае ў значэньні, пра якое мы размаўляем), астатняе — выцягнута з гэтага слоўніка. Я ўжо напісаў ліст Вавансыстэмсу, магчыма, у яго ёсьць гэты слоўнік, і можа таму пакуль ня прыйдзецца ў бібліятэку :) —zedlik 01:16, 5 лістапада 2009 (UTC)
- Дзякуй! Будзьма спадзявацца, што ня прыйдзецца) --Казімер Ляхновіч 01:25, 5 лістапада 2009 (UTC)
- Атрымаў адказ. Карацей па пэўных асабістых прычынах у яго няма цяпер доступу да слоўніка, але сказаў, што слоўнік можна ўзяць, напрыклад, у бібліятэцы 15 корпусу БНТУ (мэтро Барысаўскі тракт). Відаць, бібліятэка ў любым выпадку... :) —zedlik 23:36, 16 лістапада 2009 (UTC)
- Што ж, усё адно дзякуй :) Праўда, у мяне няма БНТУшнага чытацкага, аднак гэты слоўнік можна ўзяць і ў Нацыянальнай бібліятэцы (толькі што прабіў па іх эл. каталёгу). Магчыма, у найбліжэйшай будучыні давядзецца туды ісьці па іншым пытаньні... --Казімер Ляхновіч 00:11, 17 лістапада 2009 (UTC)
- Хех, на што толькі ня пойдзеш дзеля ведаў =) Карацей, завітаў я нарэшце ў НБ і магу сказаць, што ў Тэрміналагічным слоўніку па вышэйшай матэматыцы для ВНУ ёсьць толькі стасунак — т.б. дачыненьня, адносіны ды тасунку тамака няма нават як варыятыўных назваў. Такія вось справы :) --Казімер Ляхновіч 16:57, 14 студзеня 2010 (UTC)
- Вытатна! Дзякуй вялікі! :) Думаю, можна лічыць, што з асноўнай назвай для гэтага панятка нарэшце вызначыліся канчаткова :) —zedlik 03:18, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Што ж, будзьма спадзявацца (паралельна са слоўнікам пагартаў адну кніжку, дзе выпадкова сустрэў «акадэмічную» крытыку ў ягоны бок — але гэта ўжо іншая гісторыя...). Дарэчы, можа увогуле варта прыбраць «тасунак» і «дачыненьне» з артыкула? --Казімер Ляхновіч 15:18, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Як па мне, то пакуль няма адзінага сталага тэрміну, то хай магчыма будуць усе прынамсі аўтарытэтныя варыянты, бо на тое яна і Вікіпэдыя. Зрэшты, я асабіста ня буду супраць ні так, як зараз, ні калі прыбраць адуль альтэрнатыўныя тэрміны. —zedlik 18:19, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Проста мне падаецца, што «тасунак» мог зьявіцца праз якую апіску ці яшчэ што, бо ў той жа «Матэматычнай энцыкляпэдыі» ёсьць і «стасунак», а нейкай градацыі паміж рознага кшталту матэматычнымі стасункамі наўрад ці можна правесьці (як напрыклад, у тэрміналягічным слоўніку ТБМ аддзяляюць «рад» = пасьлядоўнасьць ад «шэраг» = бясконцая сума). Мдзя... змарозіў я, відаць, што не замовіў у НБ «Матэматычную энцыкляпэдыю», каб паглядзець на ўласныя вочы на тэрміналёгію, ужываную ў кнізе :| --Казімер Ляхновіч 18:40, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Здымаю сваю прапанову, «тасунак» ніякая не абдрукоўка. Адзінае, у МЭ «дачыненьне» (як я зразумеў, нейкі шэраг), «тасунак» (напр., ½) і «стасунак» (напр., x-y=¼) — гэта тры розныя матэматычныя паняцьці, аднак сёньня не было часу падрабязна разабрацца ў адрозьненьнях. --Казімер Ляхновіч 19:46, 21 студзеня 2010 (UTC)
- Грутноўна. Перапрашаю, што не адказаў на папярэднюю рэпліку, выпадкова яе не заўважыў. Але сапраўды, дастаткова цікава і зусім нічога не зразумела. То бок атрымліваецца, што тасунак — гэта дроб? Нейкі жах :) З тэрміналягічным слоўнікам таксама нешта дзіўна. Бясконцая сума — шэраг. Калі сума існуе, то шэраг зьбягаецца. З гэтым, здаецца, усё добра. Але што, калі разглядаць асобна элемэнты гэтай сумы, то гэта будзе называцца «радам»? Ё-маё, зусім абы-што... —zedlik 21:59, 21 студзеня 2010 (UTC)
- Паводле вызначэньня МЭ «стасунак — гэта фармалізаваны тасунак» 8) Асобныя элемэнты «шэрагу», сапраўды, ужо будуць проста пасьлядоўнасьцю, т.б. «радам». Але навошта называць «радам» пасьлядоўнасьць? Напэўна, укладальнікам МЭ і ТС хацелася стварыць паболей тэрміналягічных градацыяў. Ня ведаю праўда, навошта гэта было рабіць: відаць, у матэматыкаў, як і усіх — свае жучкі ў галаве (с) =) --Казімер Ляхновіч 15:06, 22 студзеня 2010 (UTC)
- Стасунак — гэта фармалізаваны тасунак? Гэта ўжо дакладна па-за межамі майго разуменьня. А там выпадкам не прыведзеныя адпаведнікі па-ангельску ці па-расейску? Бо з тымі зьвесткамі, якія ёсьць (прынамсі ў мяне), разабрацца ў тым, што разумеюць пад гэтымі паняткамі аўтары энцыкляпэдыі, на маю думку, нэрэальна зусім. Карацей, я пакуль пас :) —zedlik 00:13, 23 студзеня 2010 (UTC)
- Іншамоўныя адпаведнікі можна паглядзець толькі ў слоўніках пры канцы кнігі (тых самых, што на slounik.org). Дарэчы, як я зразумеў па прыведзеных у артыкуле прыкладах — аўтары тлумачаць «фармалізаванасьць» як наяўнасьць знакаў роўнасьці/няроўнасьці (то бок 1/2 і х/y — гэта «тасункі», а вось 1/2=x/y або нават х/y=1 — гэта ўжо «стасункі»). Такая вось лёгіка =) Хаця напэўна лепей і мне будзе пасануць), прынамсі да лепшых часоў. --Казімер Ляхновіч 17:35, 23 студзеня 2010 (UTC)
- Стасунак — гэта фармалізаваны тасунак? Гэта ўжо дакладна па-за межамі майго разуменьня. А там выпадкам не прыведзеныя адпаведнікі па-ангельску ці па-расейску? Бо з тымі зьвесткамі, якія ёсьць (прынамсі ў мяне), разабрацца ў тым, што разумеюць пад гэтымі паняткамі аўтары энцыкляпэдыі, на маю думку, нэрэальна зусім. Карацей, я пакуль пас :) —zedlik 00:13, 23 студзеня 2010 (UTC)
- Паводле вызначэньня МЭ «стасунак — гэта фармалізаваны тасунак» 8) Асобныя элемэнты «шэрагу», сапраўды, ужо будуць проста пасьлядоўнасьцю, т.б. «радам». Але навошта называць «радам» пасьлядоўнасьць? Напэўна, укладальнікам МЭ і ТС хацелася стварыць паболей тэрміналягічных градацыяў. Ня ведаю праўда, навошта гэта было рабіць: відаць, у матэматыкаў, як і усіх — свае жучкі ў галаве (с) =) --Казімер Ляхновіч 15:06, 22 студзеня 2010 (UTC)
- Грутноўна. Перапрашаю, што не адказаў на папярэднюю рэпліку, выпадкова яе не заўважыў. Але сапраўды, дастаткова цікава і зусім нічога не зразумела. То бок атрымліваецца, што тасунак — гэта дроб? Нейкі жах :) З тэрміналягічным слоўнікам таксама нешта дзіўна. Бясконцая сума — шэраг. Калі сума існуе, то шэраг зьбягаецца. З гэтым, здаецца, усё добра. Але што, калі разглядаць асобна элемэнты гэтай сумы, то гэта будзе называцца «радам»? Ё-маё, зусім абы-што... —zedlik 21:59, 21 студзеня 2010 (UTC)
- Як па мне, то пакуль няма адзінага сталага тэрміну, то хай магчыма будуць усе прынамсі аўтарытэтныя варыянты, бо на тое яна і Вікіпэдыя. Зрэшты, я асабіста ня буду супраць ні так, як зараз, ні калі прыбраць адуль альтэрнатыўныя тэрміны. —zedlik 18:19, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Што ж, будзьма спадзявацца (паралельна са слоўнікам пагартаў адну кніжку, дзе выпадкова сустрэў «акадэмічную» крытыку ў ягоны бок — але гэта ўжо іншая гісторыя...). Дарэчы, можа увогуле варта прыбраць «тасунак» і «дачыненьне» з артыкула? --Казімер Ляхновіч 15:18, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Вытатна! Дзякуй вялікі! :) Думаю, можна лічыць, што з асноўнай назвай для гэтага панятка нарэшце вызначыліся канчаткова :) —zedlik 03:18, 16 студзеня 2010 (UTC)
- Атрымаў адказ. Карацей па пэўных асабістых прычынах у яго няма цяпер доступу да слоўніка, але сказаў, што слоўнік можна ўзяць, напрыклад, у бібліятэцы 15 корпусу БНТУ (мэтро Барысаўскі тракт). Відаць, бібліятэка ў любым выпадку... :) —zedlik 23:36, 16 лістапада 2009 (UTC)
- Дзякуй! Будзьма спадзявацца, што ня прыйдзецца) --Казімер Ляхновіч 01:25, 5 лістапада 2009 (UTC)
- Так, «тасунак» у гугле я таксама шукаў, прычым як выяўляецца крыніца там толькі адна (і тое я ня ўпэўнены, што яно там ужытае ў значэньні, пра якое мы размаўляем), астатняе — выцягнута з гэтага слоўніка. Я ўжо напісаў ліст Вавансыстэмсу, магчыма, у яго ёсьць гэты слоўнік, і можа таму пакуль ня прыйдзецца ў бібліятэку :) —zedlik 01:16, 5 лістапада 2009 (UTC)
- Ок, дамовіліся. Можа, хто дабярэцца да бібліятэкі =) Дарэчы, што цікава, на запыт «тасунак» гугль выдае 10 вынікаў [5] — відавочна, штосьці тут ня тое. --Казімер Ляхновіч 00:45, 5 лістапада 2009 (UTC)