Валёны

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Валёны



1-ы рад: Готфрыд БульёнскіПэтэр МінёйтЛюі дэ Гэер
2-і рад: Адольф СаксЖуль БардэЖан Рэй

3-і рад: Эліё ды РупаМішэль ПрудомЭдэн Азар
Колькасьць 5,2 млн. чалавек
Рэгіёны пражываньня Бэльгія Бэльгія
4 100 000 чал.,
Аргентына Аргентына
450 000 чал.,
ЗША ЗША
400 000 чал.,
Бразылія Бразылія
120 000 чал.
Мовы француская,
валёнская,
нямецкая
Рэлігія хрысьціянства (каталіцтва)
Блізкія этнасы французы

Валё́ны (саманазва: Walons) — раманскі этнас у Бэльгіі, які насяляе паўднёвыя правінцыі краіны (фэдэральны суб’ект Валёнія і галоўным чынам места Брусэль).

Колькасьць складае каля 3,5 млн чалавек. Грамады валёнаў існуюць таксама ў Францыі і ЗША. Размаўляюць на францускай і валёнскай мовах. Вернікі належаць да каталіцкай канфэсіі.

Валёны зьяўляюцца нашчадкамі раманізаванага дараманскага кельцкага насельніцтва — бэльгаў, якія зазналі на сабе таксама і пазьнейшы германскі (франкаўскі) уплыў. Блізкім народам сучасных валёнаў зьяўляюцца французы. У ХVIХIХ стагодзьдзях большасьць валёнаў сьвядома перайшла на стандартную францускую мову, з прычыны ейнага большага прэстыжу, але захавала пры гэтым выдатную этнічную самасьвядомасьць, абумоўленую пражываньнем на тэрыторыі іншай дзяржавы. Як і француская мова, валёнская належыць да дыялектаў ойль, асабліва ў мінулыя часы акрэсьлівалася тэрмінам патуа (зьняважлівы тэрмін, які выкарыстоўваўся носьбітамі францускае мовы ў дачыненьні да іншых роднасных моваў). Прыкладна з гэтага ж часу дзякуючы эканамічным пераўтварэньням валёны пачынаюць імкліва засяляць сумежны з Валёніяй поўдзень Фляндрыі й Брусэль, што спрычынілася да перавагі валёнаў у гэтых рэгіёнах.

Пры непасрэдным удзеле валёнаў у сталіцы Бэльгіі горадзе Брусэль у ХIХХХ стагодзьдзяў сфармаваўся яшчэ адзін франкамоўны субэтнас — брусэльцы.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]