Г

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Літара кірыліцы Г
Гг
Выява
Вялікая й маленькая літары «Г» (Гг) і курсіўная маленькая літара «г»
  А Ә Б В Г Ґ Д Ђ Ѓ  
Беларускі альфабэт:
 Я А Б В Г Ґ Д Дж Дз 
У лацінцы H · h
Зьвесткі
Тып асноўная кірыліца, альфабэтны;
Гук [ɣ], [ɡ], [k], [v], [ɦ]
Кадаваньне
Назва ў Юнікодзе cyrillic capital letter ghe
cyrillic small letter ghe
Юнікод Г: U+0413
г: U+0433
HTML Г‎: &#1043, &#x413
г‎: &#1075, &#x433
UTF-16 Г‎: 0x413
г‎: 0x433
URL-код Г: %D0%93
г: %D0%B3
усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога
Літара г: просты шрыфт, баўгарыца, беларускі курсіў, сэрбскі курсіў
Літара г: просты шрыфт, баўгарыца, беларускі курсіў, сэрбскі курсіў

Г, г (гэ, таксама ґэ; курсіў: Г г) — чацьвертая літара беларускага альфабэту. Паходзіць з кірылічнай Г («глаголь»), утворанай відазьмяненьнем грэцкай літары Γ, γ («гама»). У старабеларускім пісьме абазначала гукі [г] і [г’] і інш. Мела таксама лікавае значэньне «тры». У сучаснай беларускай мове абазначае й «беларускія» заднеязычныя [г] і [г’] («[г]алава», «пра[г]ін»), і выбуховыя [ґ] і [ґ’] («[ґ]узік», «[Ґ]ібраальтар») гукі.

Яны рэалізуюцца па-рознаму ў залежнасьці ад якасьці суседніх гукаў альбо пазыцыі ў слове (канцавой ці неканцавой).

Характарыстыка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Беларуская кірылічная рукапісная літара Г зь "Лемантара для школаў і хатняга навучаньня"
Беларуская кірылічная рукапісная літара Г зь „Лемантара для школаў і хатняга навучаньня“[1]
Г / г, кап.: г
лац.: H / h · бел. араб.: هْ
Назва па-беларуску: гэ
Пазыцыя 4 (у беларускім альфабэце)
Гук зычны[2]
МФА [ɣ][3]
Прыклад Гомель

Лічбавае значэньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У стараславянскай і царкоўнаславянскай мовах Г мае значэньне лічбы — 3.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ J. H. Lemantar dla škołaŭ i chatniaha navučańnia = Лемантар для школаў і хатняга навучаньня. — Нью-Ёрк /Менск: Zaranka, 1964 / 2012. — С. 43, 67. — 97 с.
  2. ^ Б. Тарашкевіч. Беларуская граматыка для школ. Вільня: Беларуская друкарня ім. Фр. Скарыны, 1929. — Выданне пятае, пераробленае і пашыранае. — Мн.: «Народная асвета», 1991 [факсімільн.].
  3. ^ Канвэртар МФА. // Г. Baltoslav.eu. Праверана 10 сьнежня 2023 г.
Вытворныя літары «Г»
Ѓ Г̌ Г̇ Ґ Ӷ Ҕ Ҕ̆ Ғ Ӻ Ғ̌ Г̄ Г̧ Г̆ Г̑ Г̓ Ҥ