Звон (газэта)
| Звон | |
 | |
| Тып | газэта |
|---|---|
| Краіна | |
| Галоўны рэдактар | Ядвіга Луцэвіч |
| Заснаваная | 25 жніўня 1919 |
| Закрытая | 19 кастрычніка 1919 |
| Мова | беларуская |
| Штаб-кватэра | Менск |
«Звон» — штодзённая беларуская палітычна-эканамічная і літаратурная газэта. Орган Рады Беларусай Народнай рэспублікі. Выходавалася з 25 жніўня да 19 кастрычніка 1919 году. Спынена на № 27. Рэдактарка Ядвіга Луцэвіч. Паводле зьвестак адзьдзела нацыянальнасьцяў і друку Грамадзянскага ўпраўленьня ўсходніх земляў (31 жніўня 1919, Варшава), газэтай кіраваў «кансорцыюм» у складзе Язэпа Лёсіка, Язэпа Фарботкі , Алеся Прушынскага, Макара Касьцевіча. Друкарня Я. Грынблята. Перапрыемніцай «Звону» стала газэта «Беларусь».
Выдавалася ў Менску пад польскай акупацыяй. Матэрыялы газэты прасякнуты ідэяй адбудовы беларускай дзяржаўнасьці, адраджэньня гаспадаркі й культуры. У рэдакцыйным праграмным артыкуле «Нашае заданьне» падкрэсьлівалася неабходнасьць адбудовы «свае ўласнае Беларускае дзяржавы, свайго роднага беларускага Гаспадарства», стварэньня беларускага войска, якое б аб'яднала беларускія землі, а затым Устаноўчы Сойм выявіў бы волю народа. Рэдакцыя зьвярнулася да польскай дэмакратыі з заклікам адмовіцца ад экспансіянісцкіх плянаў у адносінах да Беларусі й прызнаць за беларускім народам права на самастойнае існаваньне.
У першым нумары ад 25 жніўня 1919 году была надрукавана адозва Юзэфа Пілсудзкага «Да насяленьня В.Кн. Беларуска-Літоўскага». У тым самым нумары ў артыкуле «Наша Заданьне»:
«Зьвяртаемся да польскай дэмакратыі з гэткімі словамі: колісь, за часоў быўшага Вялікага Княства Беларуска-Літоўскага, нашыя продкі памаглі вашым продкам збавіцца ад нямецкай крыжацкай навалы; коліць супольна мы бараніліся ад нашых ворагаў і былі дужыя і культурныя, але калі Польшча перастала паважаць нашыя дзяржаўныя і культурна-нацыянальныя патрэбы, то гэта прывяло да згубы і даўгалетняга палону і нас і вас».
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Газеты Беларусі, 1776—1975: Рэтрасп. бібліягр. паказ. / Склад. Л. М. Няхайчык і інш.; Навук. рэд. В. У. Скалабан. — Менск: Нацыянальная кніжная палата Беларусі, 2003. — С. 59 (№ 521). — 322 с. — 700 ас. — ISBN 985-6020-28-X
- В. У. Скалабан «Звон». Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 1998. — Т. 7: Застаўка — Кантата. — 604 с. — ISBN 985-11-0130-3 С. 40.
- Віталь Скалабан. «Звон». Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1996. — Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя. — 527 с. — ISBN 985-11-0041-2 — С. 432, 433.