Казімер Альхімовіч
Казімер Альхімовіч | |
Казімер Альхімовіч. Т. Айдукевіч, 1875 | |
Дата нараджэньня | 20 сьнежня 1840[1][2][3][…] |
---|---|
Месца нараджэньня | |
Дата сьмерці | 31 сьнежня 1916[1][3][4] (76 гадоў) |
Месца сьмерці | |
Месца пахаваньня | |
Месца вучобы | |
Занятак | маляр |
Навуковая сфэра | малярства[5] |
Плынь | рамантызм |
Казі́мер Альхімо́віч (20 сьнежня 1840, мяст. Дэмбрава Лідзкага павету, цяпер Шчучынскі раён — 31 сьнежня 1916, Варшава) — мастак.
Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Нарадзіўся ў шляхецкай сям’і, старэйшы брат Гіяцынта Альхімовіча. Скончыў Віленскую гімназію, дзе м. інш. атрымаў пачатковую мастацкую адукацыю. Разам з братам удзельнічаў у паўстаньні 1863—1864 гадоў, быў сасланы на Ўрал[6]. Вярнуўся ў 1869 г.[6], вучыўся ў мастацкай школе В. Герсана(pl) ў Варшаве, скончыў Акадэмію мастацтваў у Мюнхене (1875). ЖУ 1876—1877 гадах жыве ў Францыі, выстаўляе свае карціны ў парыскіх салёнах. З 1877 года жыве пераважна ў Варшаве. З 1890 году выкладаў у прыватнай школе малюнку і разьбы Б. Пасьвіковай.
Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
К. Альхімовіч лічыцца адным з апошніх польскіх мастакоў рамантычнага напрамку. Ён маляваў карціны на гістарычную і міталягічную тэматыку, пэйзажы Літвы і Татраў, рэлігійныя палотны (сярод якіх «Найсьвяцейшая Марыя Панна» для царквы ў Закапаным, «Сьвятая Тройца» для катэдры Ў Любліне), жанравыя сцэнкі. На мастацкае станаўленьне Г. Аляхновіча аказала моцны ўплыў творчасьць вядомага віленскага мастака Канута Русецкага. Творчасьці Казімера Альхімовіча характэрная гістарычная і міталягічная тэматыка.
Выстаўляўся ў Варшаве (1874—1912), Мюнхэне, Адэсе, Кракаве (1873—1902), Вене. Ягонае палатно «Пахаваньне Гедыміна» (1888) двойчы атрымоўвала ўзнагароды. Паводле паэмы А. Міцкевіча «Пан Тадэвуш» створана карціна «Над магілай Робака» («Вяртаньне герояў»).
Акрамя жывапісу мастак захапляўся росьпісам парцаляну і фаянсу, а таксама разьбой па дрэве. Вялікая колькасьць працаў К. Альхімовіча захоўваецца ў варшаўскім Нацыянальным музэі.
Ствараў карціны на тэмы беларускае, польскае й літоўскае гісторыі: «Пахаваньне Гедыміна», «Пасьля бітвы», «Лізьдзейка з дачкой на руінах сьвятыні Пяруна», «Абарона Ольштына» (1883), «Сьмерць Глінскага ў турме» (каля 1884), «Багіня Мілда». Яго палатно «Пахаваньне Гедыміна» (1888) двойчы заваёўвала ўзнагароды. У творах, створаных пад уплывам сыбірскай высылкі, гучыць пратэст супраць самадзяржаўя: «Сьмерць у выгнаньні», «Пахаваньне на Ўрале» (Каля 1890), «На этапе» (1884) і іншыя. У карцінах на бытавыя тэмы паказаны праца парабкаў, іх цяжкая доля: «Жніва» (1869), «Найманьне працаўнікоў» (1893), «Хата парабка» і іншыя[6].
Казімер Альхімовіч вядомы як ілюстратар твораў Юльюша Славацкага й Адама Міцкевіча. Паводле паэмы Адама Міцкевіча «Пан Тадэвуш» стварыў карціну «Над магілай Робака» («Вяртаньне герояў»)
Творы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
нумар | назва | дата напісаньня | памеры | знаходзіцца | ілюстрацыя |
1. | Лізьдзейка з дачкой на руінах сьвятыні Пяруна | 1876 | 186 × 272 см | ||
2. | Абарона Ольштына | 1881 | 186 × 272 см | Нацыянальны музэй у Варшаве | |
3. | Зінгара | 1879 | 37, 5 × 29, 5 см | ||
4. | Краявід | 1886 | 25, 5 × 37, 5 см | Нацыянальны музэй у Кракаве | |
5. | Пахаваньне Гедыміна | 1888 | 220 × 350 см | Нацыянальны музэй у Кракаве | |
6. | Вандроўны разносьнік | 1890 | 193 × 138 см | ||
7. | Найманьне працаўнікоў | 1893 | 91 × 134, 5 см | Нацыянальны музэй у Варшаве | |
8. | Высланцы | 1894 | 140 × 97 см | Нацыянальны музэй у Варшаве | |
9. | Сьвіцязянка | 1898 1900 |
81 × 111 см | ||
10. | Каплічка на гары Біруты | 1899 | 41 × 30, 5 см | ||
11. | Над магілай Робака або Вяртаньне герояў | 1901 | |||
12. | Жніва | 1902 | 57 × 85, 5 см | Музэй у Лешна | |
13. | У крухце касьцёлу | 1904 | 41, 8 × 37 см | Нацыянальны музэй у Варшаве | |
14. | Прыдарожны крыж | 1905 | 68 × 52 см | ||
15. | Пэйзаж з бацянам | 1905 | 62, 8 × 77 см | ||
16. | Войскі з рогам | 1907 | 108 × 65,5 см | ||
17. | Шляхціч і селянін | 1908 | 60 × 37 см | ||
18. | Багіня Мілда | 1910 | 133 × 76 см | Нацыянальны музэй у Варшаве |
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ а б Catalog of the German National Library (ням.)
- ^ Kazimierz Alchimowicz // Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (ням.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ^ а б Kazimierz Alchimowicz // Польскі біяграфічны інтэрнэт-слоўнік (пол.)
- ^ https://www.limis.lt/personaliju-zodynas/-/personFastSearch/view/832710
- ^ Al‘chìmovìč, Kazìmìr Damìnìkavìč // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ а б в Альхимович Казимир // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 19. — 737 с..
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Бібікава А. Зорка Казіміра Альхімовіча: (аб творчасці беларускага мастака) / Ала Бібікава // Милицейский вестник: еженедельная газета УВД Гродненского облисполкома / учредитель: УВД Гродненского облисполкома. — 2006. — 26 окт. (№ 43). — С. 12.
- Календарыюм // Czasopis № 12/2005.
- Загідуліна М. Духоўны свет Казіміра Альхімовіча / М. Загідуліна // Мастацтва. — 1998. — № 4. — C. 28-32.
- Савук А. Жывапісец паганскай Літвы: (Казіміру Альхімовічу — 160 год з дня нараджэння) // Лідскі Летапісец № 12.
- Kazimierz Alchimowicz — powstaniec i malarz, Nasz Dziennik Nr 196 (3517), 22-23 sierpnia 2009
- Artyzm, K. Alchimowicz
- Kraków wczoraj i dziś, Malarstwo historyczne K. Alchimowicz
- Mieczysław Treter, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności — Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 55-56. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0