Міхаіл Стакун
| Міхаіл Стакун | |
| Старшыня ЦВК Беларускай ССР | |
|---|---|
| 7 ліпеня 1937 — 12 лістапада 1937 | |
| Папярэднік: | Аляксандар Чарвякоў |
| Наступнік: | Нічыпар Наталевіч |
| 1-ы сакратар Гомельскага гарадзкога камітэту КП(б)Б | |
| чэрвень 1936 — 1937 | |
| Папярэднік: | пасада заснаваная |
| Наступнік: | Емяльян Барыкін |
| 1-ы сакратар Усходне-Казахстанскага абласнога камітэту ВКП(б) | |
| 1932 — верасень 1934 | |
| Папярэднік: | пасада заснаваная |
| Наступнік: | Саул Сьвярдлоў |
| Адказны сакратар Стаўрапольскага акруговага камітэту ВКП(б) | |
| 1927 — 1929 | |
| Асабістыя зьвесткі | |
| Нарадзіўся: |
1893 в. Нідзяны, Віленскі павет, Віленская губэрня, Расейская імпэрыя |
| Памёр: |
27 красавіка 1943 Тамбоў, РСФСР |
| Партыя: | |
Міхаі́л Во́сіпавіч Стаку́н (1893, Нідзяны, Віленскі павет, Віленская губэрня, цяпер Астравецкі раён, Гарадзенская вобласьць — 27 красавіка 1943, Тамбоў, РСФСР) — савецкі партыйны й дзяржаўны дзеяч.
Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
З 1909 працаваў рабочым на заводах Санкт-Пецярбургу, Рыгі, Рэвеля. У 1912 уступіў у РСДРП(б). За ўдзел у рэвалюцыйным руху неаднаразова арыштаваны. Са студзеня 1917 у імпэрскай арміі. Пасьля Лютаўскай рэвалюцыі адзін з арганізатараў Чырвонай гвардыі, чалец выканкаму Выбарскага райсавету ў Петраградзе. З 1918 на гаспадарчай, з 1924 на партыйнай рабоце. У 1931 скончыў курсы марксізму-ленінізму пры ЦК ВКП(б). Са студзеня 1935 упаўнаважаны Наркамату харчовай прамысловасьці СССР пры СНК БССР, з чэрвеня 1935 1-ы сакратар Гомельскага гаркому КП(б)Б і чалец ЦК КП(б)Б. На гэтай пасадзе актыўна ўдзельнічаў у барацьбе з «ворагамі народу». Выступаючы на XVI зьезьдзе КП(б)Б падчас абвінавачваньняў супраць Старшыні ЦВК БССР А. Чарвякова, ён сказаў:
|
Лічу, што зьезд партыі ня можа прайсьці так спакойна міма фігуры тав. Чарвякова… Калі тав. Чарвякоў будзе паводзіць сябе такім чынам, калі ён будзе ў барацьбе за справу нашай партыі, за чысьціню яе шэрагаў, за выкрыцьцё ворагаў стаяць у баку, мы ня можам цярпець таварыша Чарвякова | 
|
З 7 ліпеня па 13 лістапада 1937 дэ-юрэ Старшыня ЦВК БССР. Фактычна быў абраны на XVI зьезьдзе КП(б)Б чальцом Бюро ЦК КПБ(б)Б як старшыня ЦВК БССР. 25 кастрычніка Пленум ЦК КП(б)Б вывеў М. Стакуна з чальцоў Бюро ЦК і чальцоў ЦК КП(б)Б і зьняў з пасады Старшыні ЦВК БССР у сувязі зь яго арыштам (да 25 кастрычніка).
Прыцягнуты да крымінальнай адказнасьці за «антысавецкую дзейнасьць». Некалькі гадоў ён знаходзіўся ў турме, дзе падвяргаўся катаваньням. На судзе Вайсковай калегіі Вярхоўнага суда СССР
|
|
усе падсудныя мелі страшны выгляд: абарваныя, няголеныя, змардаваныя. Цяжка было нават пазнаць сваіх ранейшых таварышаў па працы.
Побач са мной апынуліся Стакун і Ананьеў. Міхаіл Восіпавіч Стакун ня мог казаць: у грудзях у яго булькатала, дыхаў ён часта і цяжка, хапаючы ротам паветра. Ён сказаў мне, што ўнутры ўсё ў яго пашкоджана зьбіцьцём. Але вінаватым сябе ён не прызнаў, катаваньні й зьдзекі сьледчых вытрымаў… У канцы дня быў абвешчаны прысуд. Пяць ці шэсьць чалавек суд апраўдаў. У тым ліку быў цалкам апраўданы Міхаіл Восіпавіч Стакун… |
|
27—29 траўня 1940 Вайсковая калегія Вярхоўнага суду СССР вынесла М. Стакуну апраўдальны прыгавор, аднак пленум Вярхоўнага суду СССР 29 ліпеня 1940 яго скасаваў. Справа была спыненая ў сувязі са сьмерцю Стакуна ў турме г. Тамбова. У 1954 годзе быў рэабілітаваны.
Крыніцы й заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Ковалев, А. Ф. Колокол мой — правда А. Ф. Ковалев. Забыть не дано А. Майсеня. — Мн.: Беларусь, 1989. — 240 с.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Иоффе, Э. Г. От Мясникова до Малофеева: кто руководил БССР / Э. Г. Иоффе. — Мн.: Беларусь, 2008. — 287 с. — С. 179—181. — ISBN 978-985-01-0803-6
- Фалей, Я. Стакун Міхаіл Восіпавіч / Яўгенія Фалей // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі: У 6 т. Т. 6: У 2 кн. Кн. 1: Пузыны — Усая / БелЭн; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — 591 с.: іл. – С. 395. — ISBN 985-11-0214-8.