Самуіл Маскевіч
| Самуіл Маскевіч | |
| Самуі́л Іва́навіч Маске́віч | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | 17 ліпеня 1580 вёска Сэрвач, Наваградзкі павет, Вялікае Княства Літоўскае |
| Памёр | 1642 |
| Дзеці | Boguslav Kazimir Maskevich[d] |
| Літаратурная дзейнасьць | |
| Род дзейнасьці | Пісар |
| Жанр | Мэмуары |
| Мова | Польская |
| Значныя творы | «Дыярыюш» |
Самуі́л Маске́віч (17 ліпеня[1] 1580, в. Сэрвач, цяпер Карэліцкі раён, Гарадзенская вобласьць, Беларусь — 1642) — грамадзкі дзяяч, пісьменьнік-мэмуарыст, наваградзкі пісар.
Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Паходзіў са шляхецкай засьцянковай сям’і. Адукацыю атрымаў у Наваградку.
У часе вайсковай службы ўдзельнічаў у ваенных дзеяньнях ля Кукенойсу (1601). У 1607 годзе пайшоў на службу да каралеўскага ротмістра Яна Гратуса Тараноўскага і шмат паезьдзіў па розных месцах Галіччыны, пакуль ня быў скарочаны ў выніку недахопу сродкаў на ўтрыманьне вайскоўцаў. Тады Самуіл Маскевіч перайшоў на службу ў харугву князя Януша Порыцкага і браў удзел у бітве з ракашанамі пад Гузавам. У студзені 1609 г. наняўся валянтэрам у войска Рэчы Паспалітай для паходу на Масковію. Удзельнічаў у аблозе Смаленску, паходах на Рослаў і Белы, а таксама ў славутай Клушынскай бітве. Пасьля паразы ад паўстанцаў Мініна і Пажарскага вярнуўся дахаты, езьдзіў да караля і на вальны сойм як прадстаўнік вайскоўцаў.
Звольніўшыся з вайсковай службы, паступіў да Жыгімонта Карла Радзівіла.
Дэпутат Галоўнага Трыбунала ВКЛ ад Наваградзкага павету (1617—1618), пазьней — наваградзкі земскі пісар.
Аўтар аднаго зь першых на тэрыторыі Беларусі польскамоўных помнікаў мэмуарнай літаратуры — «Дыярыюшу».
«Дыярыюш»[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У творы ахопленыя падзеі з 1594 па 1621 гады: побытавыя замалёўкі, партрэты суайчыньнікаў, зьвесткі пра вайну з Масковіяй 1609—1618 гадоў, — але запісаныя на падставе ўспамінаў аўтара, а не адразу за падзеямі. Пытаньні вялікай палітыкі аўтарам не закранаюцца.
Успаміны вызначаюцца высокім мастацкім майстэрствам, даюць аб’ектыўныя ўяўленьні пра падзеі і факты ваеннага, палітычнага і грамадзкага жыцьця таго часу[1].
Крыніцы і заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ а б Дзьве даты: 17 ліпеня // Зьвязда : газэта. — 17 ліпеня 2010. — № 138 (26746). — С. 8. — ISSN 1990-763x.
Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Белазаровіч В. А. Гістарыяграфія гісторыі Беларусі: вучэб. дапаможнік. — Гародня: Установа адукацыі «Гарадзенскі Дзяржаўны ўнівэрсытэт імя Я.Купалы», 2006. — 345 с. — ISBN 985-417-858-7
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Маскевіч Самуіл. Дыярыуш Мемуары. pawet.net (24 студзеня 2009). Праверана 18 ліпеня 2010 г.