Арлеан

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Арлеан
франц. Orléans
Герб Арлеану


Краіна: Францыя
Рэгіён: Цэнтар-Валь дэ Люар
Дэпартамэнт: Люарэ
Кіраўнік: Аліўе Карэ[d]
Плошча:
  • 27,48 км²[1]
Насельніцтва:
Паштовы індэкс: 45000, 45100
Геаграфічныя каардынаты: 47°54′8″ пн. ш. 1°54′15″ у. д. / 47.90222° пн. ш. 1.90417° у. д. / 47.90222; 1.90417Каардынаты: 47°54′8″ пн. ш. 1°54′15″ у. д. / 47.90222° пн. ш. 1.90417° у. д. / 47.90222; 1.90417
Арлеан на мапе Францыі
Арлеан
Арлеан
Арлеан
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
https://www.orleans-metropole.fr

Арлеа́н (па-француску: Orléans) — горад у Францыі, адміністрацыйны цэнтар дэпартамэнту Люарэ і рэгіёну Цэнтар-Валь дэ Люар. Галоўны горад гістарычнай вобласьці Арлеанэ. Разьмешчаны на рацэ Люара, за 130 кілямэтраў ад Парыжу. Насельніцтва складае 114 782 чалавекі, паводле зьвестак на 2016 год.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Арлеан быў заснаваны як галоўны горад кельцкага племені карнутаў, называўся Цэнабум (лац. Cenabum). У 52 годзе да н. э. быў разбураны Цэзарам і адноўлены ў 275 годзе імпэратарам Аўрэліянам, у гонар якога з V стагодзьдзя стаў называцца Аўрэліянумам (лац. Aurelianum). Назва зь цягам часу зьмянілася на сучасную ў адпаведнасьці з францускім вымаўленьнем.

У 451 годзе правадыр гунаў Атыла паспрабаваў захапіць і разрабаваць горад, але ў апошні момант быў спынены прыбылай арміяй пад сумесным камандаваньнем караля вэстготаў Тэадорыха I і рымскага вайскавода Аэцыюса. Да арміі хаўрусьнікаў далучылася таксама частка аланаў, якія прыйшлі разам з вандаламі й пасяліліся ў навакольлях гораду з 408 году.

У XXI стагодзьдзях Арлеан быў другім па значнасьці горадам каралеўскіх земляў пасьля Парыжу. У X стагодзьдзі стаў важнай крэпасьцю. У 1306 годзе ў горадзе быў заснаваны унівэрсытэт. Аблога Арлеана ў 14281429 гадах ёсьць адной з найважнейшых падзеяў Стогадовай вайны. Пасьля сямімесячнай аблогі горад быў вызвалены 8 траўня войскамі пад правадырствам Жанны д’Арк, пасьля чаго яе пачалі называць Арлеанскай дзевай.

Адукацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Яшчэ ў раньнім Сярэднявеччы атрымаць адукацыю ў Арлеане лічылася прэстыжным. У VI стагодзьдзі тут навучаўся сын караля Бургундыі Гунтрамна Гундабадам. Карл Вялікі, а затым Гуга Капэта адпраўлялі ў Арлеан вучыцца сваіх старэйшых сыноў. У XIXIII стагодзьдзях навучальныя ўстановы гораду былі шырока вядомыя, слава аб іх распаўсюдзілася да Італіі й Ангельшчыны, адкуль людзі прыяжджалі атрымаць адукацыю.

Эканоміка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Арлеан ёсьць буйным прамысловым цэнтрам.

Асобы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]