Нарэйка

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Noriko
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Noro + суфікс з элемэнтам -к- (-k-)
Іншыя формы
Варыянт(ы) Нарыка, Норка
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Нарэйка»

Нарэйка (Нарыка, Норка) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Норыка або Норка (Noriko, Norco[1], Norke) — імя германскага паходжаньня[2][3]. Іменная аснова -нар- (-нор-) (імёны ліцьвінаў Нарэла, Нарвід, Нарымунт; германскія імёны Narelo, Norvid, Normund) паходзіць ад гоцкага nasjan 'захоўваць, ратаваць'[4], стараверхненямецкага -neri 'уратаваньне, утрыманьне'[5].

Імёны Норыка і Норка гістарычна бытавалі ў Польшчы: Noricko (1396 год), Norka (1394 год)[6].

У Прусіі бытавала імя Нарыка (Норка): Naryko (1382 год)[7], Norke (1387 год)[7], Noriko / Noreke / Norko[7].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: der Littowen gesinde… Nareyken (1404 год)[8][9]; чотырох чоловеков, што живуть на Меречи… а Нареика Витевича[10], у в Оболцох чотырнадъцать чоловеков… Нореико[11] (1440—1492 гады); въ Кернове 4 чоловеки… Нареико (7 лістапада 1442 году)[12]; homines… Nareyko (1455—1456 гады)[13]; et inscribo homines in villa mea Mileykoni dicta tredecem nominibus nuncupatos… Nareiko (14 студзеня 1459 году)[14]; homines… Nareyko (8—13 сакавіка 1462 году)[15]; у воита ковенского в Нареика (30 траўня 1496 году)[16]; поле конюха белицъкого Павла Нареиковича (8 траўня 1506 году)[17]; людей… Дороша Нарейковича (31 чэрвеня 1510 году)[18]; люди нашы Слонимского повета Межевляне… а Нареико Стефановичъ (8 студзеня 1517 году)[19]; Нарко Конъдратовичъ[20], Нареико Юшковичъ[21], Янушъ Нареиковичъ… Алтушко Нареиковичъ[22] (1528 год); двор Вепряты… Нареико Окинич (1 ліпеня 1542 году)[23]; Петръ Урлихович, а у него сыновъ три — Янул, Якмин, Нарко (31 сакавіка 1544 году)[24]; Мартинъ Федковичъ Нареиковича (каля 1552 году)[25]; Noreyko Staniewicz (27 ліпеня 1553 году)[26]; человекъ… Норко Азбутовичь служба зуполная (24 жніўня 1554 году)[27]; Staś Norkowicz… Paweł Noreykowicz (1561 год)[28]; Марътинъ Нарейковичъ (24 красавіка 1580 году)[29]; Стасюкъ Нарейковичъ (23 кастрычніка 1597 году)[30]; Nareiko Ławrynowicz… Нареика Лаврыновича (21 сакавіка 1599 году)[31]; Antoni Narykowicz… Karol Narykowicz (19 жніўня 1754 году)[32].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Норкі (Norko) — прыгонныя зь вёскі Лыцавічаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[35].

Нарэйкі (Norejko) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[36].

Норкі — парафіяне царквы ў Чашніках на 1888—1905 гады[37].

Нарэйкі (Norejko) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[38].

Нарэйковічы — літоўскі шляхецкі род[39].

У XVI ст. існавала «поле» Нарэйкавічы (Нарейковичи) у Жамойцкім старостве[40].

На 1906 год існавала вёска Наркаўшчына ў Полацкім павеце Віцебскай губэрні[41].

На 1910 год існавала вёска Наркаўшчына ў Аршанскім павеце, а таксама хутар Наркаўшчына ў Сеньненскім павеце Магілёўскай губэрні[42].

На гістарычнай Аршаншчыне існуе вёска Нарэйкава, на гістарычнай БраслаўшчынеНарэйкішкі, на гістарычнай РэчыччынеНоркаўшчына, на гістарычнай ВаўкавышчынеНаркавічы, на гістарычнай АшмяншчынеНаркаўшчына. Назву Нарэйкі маюць вёскі на гістарычных Ашмяншчыне, Гарадзеншчыне і Меншчыне.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Socin A. Mittelhochdeutsches Namenbuch. — Basel, 1903. S. 181.
  2. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 419.
  3. ^ Gottschald M. Deutsche Namenkunde: Unsere Familiennamen nach ihrer Entstehung und Bedeutung. — Berlin, 1971. S. 449.
  4. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  5. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 187.
  6. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 4. — Wrocław, 1974—1976. S. 73.
  7. ^ а б в Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 66.
  8. ^ Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 315.
  9. ^ Ivoška D. Litauische historische Personennamen in dem Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409 // Acta linguistica Lithuanica. T. 81, 2019. P. 99.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 22.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 27.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 68.
  13. ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 116.
  14. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 254.
  15. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 274.
  16. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 141.
  17. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 64.
  18. ^ Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 56.
  19. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 324.
  20. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
  21. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 158.
  22. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 160.
  23. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 25.
  24. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 28.
  25. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 37 (1552—1561). — Vilnius, 2011. P. 342.
  26. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 96.
  27. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 6. — Вильна, 1869. С. 28.
  28. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 61, 129.
  29. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 216.
  30. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 617.
  31. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 511—512.
  32. ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 109.
  33. ^ Леанід Лаўрэш, Інвентар Радунскага староства ЯВП Юзафа і Анны з Пацеяў Тышкевічаў, Pawet.net, 4 жніўня 2017 г.
  34. ^ Яўген Анішчанка, Шляхта Минского воеводства на сеймике 1787 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 23 сьнежня 2016 г.
  35. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 107.
  36. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 205.
  37. ^ Яўген Анішчанка, Приход и прихожане церкви Чашники Лепельского уезда, Архіў гісторыка Анішчанкі, 10 чэрвеня 2015 г.
  38. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 364.
  39. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Н, Згуртаваньне беларускай шляхты
  40. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 199.
  41. ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 327.
  42. ^ Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 129, 163.