Спрадвечныя грэцкія боствы
Спрадвечныя грэцкія боствы - гэта першыя багі й багіні, народжаныя з пустэчы Хаосу.
Паводле Гесыёда, першымі (пасьля Хаосу) былі Гея, Тартар, Эрас (Эрот), Эрэб (Эрэбус), Гемэра й Нікта. Першапачатковыя Гея й Уран нарадзілі Тытанаў і Цыклёпаў. Тытаны Кронас й Рэя нарадзілі Зэўса, Пасэйдона, Аіда, Гестыю, Гэру й Дэмэтру, якая зрынула тытанаў. Варожасьць багоў заканчваецца праўленьнем Зэўса.
Вэрсыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Ў старажытных грэкаў былі розныя ўяўленьні аб паходжаньні першапачатковых бажаствоў. Магчыма, некаторыя зь іх былі ўспадкаваны ад дагрэцкага насельніцтва[1].
У «Іліядзе» Гамэра Акіяна[2] называюць бацькам усіх багоў.
Алкман першай багіняй назваў вадзяную німфу па імені Фэтыда.
Арыстафан пісаў, што першай багіняй была Нікта, якая вывела Эраса зь яйка.
Інтэрпрэтацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Дасьледчыкі спрачаюцца аб значэньні першапачатковых багоў у паэмах Гамэра й Гесыёда[3]. Паколькі першабытныя багі далі жыцьцё тытанам, а тыя - алімпійцам, існуе трактоўка, згодна зь якой гэта самыя глыбокія й фундамэнтальныя ўласьцівасьці космасу.
Напрыклад, Джэні Штраўс Клей піша, што калі паэзыя Гамэра ставіць Зэўса ў цэнтар правіла, то бачаньне Гесыёда, які зьвяртаецца да першабытных багоў, зьмяшчае ў кантэкст Зэўса й алімпійскіх багоў.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Clay, Jenny Strauss The Politics of Olympus: Form and Meaning in the Major Homeric Hymns. — 2. — London: Bristol Classical Press, 2006. — С. 9. — ISBN 9781853996924
- ^ Гомер, Илиада (Книга 14)
- ^ Nagy, Gregory Greek Mythology and Poetics. — Cornell University Press, 1992. — ISBN 978-0801480485
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Theoi Project — Protogenoi Архіўная копія ад 2020-04-23 г.
- Theo Project — Protogenoi Family Tree Архіўная копія ад 2014-10-12 г.
- Greek Primeval Deities Архіўная копія ад 2019-12-22 г.