Сат’яджыт Рай

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Сат’яджыт Рай
সত্যজিত রায় альбо সত্যজিৎ রায়
Дата нараджэньня 2 траўня 1921
Месца нараджэньня Калката, Брытанская Індыя
Дата сьмерці 23 красавіка 1992
Месца сьмерці Калката, Індыя
Прычына сьмерці сардэчна-судзіннае захворваньне[d]
Грамадзянства Індыя
Месца вучобы
Занятак кінарэжысэр, прадусар, пісьменьнік
Бацька Sukumar Ray[d]
Маці Suprabha Ray[d]
Дзеці Sandip Ray[d]
Узнагароды
камандор Ордэна мастацтваў і літаратуры камандор ордэна Ганаровага легіёну Бгарат Ратна Падма Вібхушан Падма Бгушан Padma Shri in arts Dadasaheb Phalke Award[d] (1984) Sangeet Natak Akademi Award[d] (1959) Прэмія Рамона Магсайсая[d] (1967) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1955) National Film Award for Best Feature Film[d] (1955) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1955) Залаты леў National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1958) прэмія Нацыянальнай рады кінакрытыкаў ЗША за найлепшы фільм замежнай мовай[d] (1958) прэмія BAFTA за найлепшы фільм[d] (1958) Трафэй Сазэрлэнда[d] (1959) прэмія BAFTA за найлепшы фільм[d] (1959) National Film Award for Best Feature Film[d] (1959) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1960) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1961) National Film Award for Best Non-Feature Film[d] (1961) прэмія Нацыянальнай рады кінакрытыкаў ЗША за найлепшы фільм замежнай мовай[d] (1960) National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1962) Срэбны мядзьведзь для найлепшага рэжысэра[d] (1964) National Film Award for Best Feature Film[d] (1964) Срэбны мядзьведзь для найлепшага рэжысэра[d] (1965) National Film Award for Best Screenplay[d] (1966) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1966) Bodil Award for Best American Film[d] (1967) Bodil Award for Best American Film[d] (1967) National Film Award for Best Direction[d] (1967) National Film Award for Best Feature Film[d] (1968) National Film Award for Best Direction[d] (1968) Bodil Award for Best American Film[d] (1969) National Film Award for Second Best Feature Film[d] (1970) National Film Award for Best Screenplay[d] (1970) National Film Award for Best Direction[d] (1970) National Film Award for Best Feature Film[d] (1971) National Film Award for Best Non-Feature Film[d] (1972) National Film Award for Best Music Direction[d] (1973) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1973) Залаты мядзьведзь National Film Award for Best Screenplay[d] (1974) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1974) National Film Award for Best Direction[d] (1974) National Film Award for Best Direction[d] (1975) National Film Award for Best Feature Film in Hindi[d] (1977) Filmfare Critics Award for Best Movie[d] (1978) National Film Award for Best Children's Film[d] (1978) Filmfare Award for Best Director[d] (1979) National Film Award for Best Music Direction[d] (1980) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1980) National Film Award – Special Jury Award / Special Mention[d] (1981) Залаты леў National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1984) National Film Award for Best Feature Film in Bengali[d] (1989) National Film Award for Best Feature Film[d] (1991) National Film Award for Best Direction[d] (1991) ганаровая прэмія «Оскар»[d] (1991) National Film Award for Best Screenplay[d] (1993) Fellow of the Sangeet Natak Akademi[d] Ananda Puraskar[d] ганаровы доктар Калькуцкага ўнівэрсытэту[d] ганаровы доктар Оксфардзкага ўнівэрсытэту[d]
IMDb ID nm0006249
Сайт satyajitray.org

Са́т’яджыт Рай (па-бэнгальску: সত্যজিত রায়; 2 траўня 1921, Калката, Брытанская Індыя — 23 красавіка 1992, Калката, Індыя) — індыйскі кінарэжысэр, разглядаецца як адзін з найвялікшых кінарэжысэраў сусьветнага кінэматографу. Рай нарадзіўся ў горадзе Калката ў выбітнай бэнгальскай сям’і, якая мела дачыненьне да мастацтва і літаратуры. Пачаўшы кар’еру ў якасьці мастака, Рай быў уцягнуты ў сфэру незалежнага кінэматографу пасьля сустрэчы з францускім рэжысэрам Жанам Рэнуарам і прагляду фільму італьянскага нэарэаліста Віторыё Дэ Сыка 1948 году «Выкрадальнікі ровараў» падчас свайго візыту ў Лёндан.

Рай прадусараваў 36 фільмаў, у тым ліку мастацкія, дакумэнтальныя і кароткамэтражных фільмаў. Сат’яджыт, акрамя таго, быў пісьменьнікам-фантастам, выдаўцом, ілюстратарам, каліграфам, дызайнэрам і кінакрытыкам. Ён зьяўляецца аўтарам некалькіх апавяданьняў і аповесьцяў, у першую чаргу, накіраваныя на дзяцей і падлеткаў. Выведнік Фэлуда і навуковец прафэсар Шонку ёсьць аднымі з самых выбітных выдуманых пэрсанажаў, свораных Сат’яджытам у сваіх фільмах пра фантастыку.

Першы фільм Рая, «Песьня дарогі» (1955), выйграў адзінаццаць міжнародных узнагародаў, у тым ліку ў намінацыі на лепшы дакумэнтальны фільм на Канскім кінафэстывалі. Гэты фільм, а таксама фільмы «Няскараны» (1956) і «Сьвет Апу» (1959) разам утвараюць трылёгію. Рай атрымаў шмат буйных узнагародаў у сваёй кар’еры, у тым ліку 32 індыйскія нацыянальныя ўзнагароды, побач з узнагародамі на шматлікіх міжнародных кінафэстывалях, а таксама прэмію «Оскар» ў 1992 годзе. Урад Індыі ўзнагародзіў яго вышэйшай грамадзянскай узнагародаў краіны Бгарат Ратна ў 1992 годзе.

Паводле зьвестак Брытанскага кінаінстытуту Рай зьяўляецца адным з трох самых вялікіх рэжысэраў сьвету[1]. Акрамя таго, Рай атрымаў ганаровую ступень у Оксфардзкім унівэрсытэце. У 2004 годзе Рай заняў 13 радок у сьпісе, складзеным паводле апытаньню ВВС наконт самых выбітных бэнгальцаў усіх часоў[2][3].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Сат’яджыт Райсховішча мультымэдыйных матэрыялаў