Вольга

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Hélga
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Олюхна, Олюшка
Вытворныя формы Алег
Зьвязаныя імёны Альгін, Альгіш, Альгерд, Альгмін, Альгімонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Вольга»

Вольга (Олюхна[1], Олюшка) — жаночае імя. Мужчынскае імя — Алег.

Па-за межамі Беларусі імя «Вольга» пашырылася ў Расеі, Чэхіі, Фінляндыі і, у пэўнай ступені, у Нямеччыне; таксама ўпамінаецца ў сярэднявечнай Шатляндыі. У краінах Паўднёвай Амэрыкі, такіх як Бразылія і Аргентына, імя Вольга ў большасьці выпадках ўжываецца хутчэй у вымаўленьні Хельга.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Вольга — усходнеславянская форма германскага (паўночнагерманскага) імя Гэльга[2][3][4][1] (Hélga, Helca, Helcha[a][5], Ælga[6]). Іменная аснова -алг- (-алк-, -гэлк-) (імёны ліцьвінаў Альгін, Альгерд, Альгімонт; германскія імёны Heligin, Algardus, Alcmunt) паходзіць ад гоцкага alhs 'бажніца', германскага helig 'сьвяты'[7].

Імя Вольга (Альга, Гольга)[8] гістарычна бытавала ў Польшчы: Olga (1175—1500 гады), Alga (XIII—XV стагодзьдзі)[9], Algam filiam (XIV ст.), Holga (1405 і 1406 гады)[10].

У Раўданскім рукапісе, апублікаваным Тэадорам Нарбутам, імя Альгерд тлумачылася з германскіх моваў як «радасьць Вольгі» (відаць, ад -ольг- + германскае hord 'скарб')[11].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Докгирдовнамъ корол дал: пани Юшковой Кгоицевича Анънушъце, а Петковои Олюшъце — Лынътупи а Свираны, а Трокиники (1440—1492 гады)[12]; Olga (Раўданскі рукапіс); земянки берестеиское Олюхны Туминъское (3 кастрычніка 1517 году)[13]; Богданъ тот Ланковичъ зъ жоною и з дочкою своею Олюхною (14 чэрвеня 1541 году)[14]; за дядкомъ нашымъ Яномъ Визкгирдовичомъ… сестрамъ того мужа своего Яна: Дороте а Олюхъне (7 сьнежня 1542 году)[15].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У XVI ст. існаваў маёнтак Вольгі (Ольги) у Жамойцкім старостве[16].

У канцы XVIII ст. на гістарычнай Віцебшчыне існавала шляхецкая ваколіца Вольгі[17].

Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Паводле назвы мясцовасьці Helchenpach

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ а б Усціновіч А. Слоўнік асабовых уласных імён. — Менск, 2011. С. 62.
  2. ^ Етимологічний словник української мови. Т. 4. — К., 1989. С. 183.
  3. ^ Ольга // Фасмер М. Этимологический словарь русского языка: В 4 т.: Пер. с нем. = Russisches etymologisches Wörterbuch. Т. 3. — М., 2004.
  4. ^ Суперанская А. В. Словарь русских личных имён: Сравнение. Происхождение. Написание. — М.: Айрис-пресс, 2005. С. 325.
  5. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 730.
  6. ^ Björkman E. Nordische Personennamen in England in alt- und frühmittel-englischer Zeit: Ein Beitrag zur englischen Namenkunde. — Halle, 1910. S. 67.
  7. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
  8. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 90.
  9. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1. — Wrocław, 1965—1967. S. 29.
  10. ^ Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 4. — Wrocław, 1974—1976. S. 118.
  11. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 19.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 28.
  13. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 368.
  14. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 27 (1541—1542). — Vilnius, 2016. P. 58.
  15. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 225 (6) (1528—1547). — Vilnius, 1995. P. 258.
  16. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 212.
  17. ^ Анішчанка Я. Шляхецкія ваколіцы ўсходнебеларускіх губерняў 1783—1785 і 1798—1799 // Годнасьць. № 1 (3), 1997. С. 27.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Усціновіч А. Слоўнік асабовых уласных імён / навук. рэд. А. Лукашанец. — Менск: Літаратура і Мастацтва, 2011. — 240 с. — ISBN 978-985-6941-10-1.