Міл (імя)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Міл
лац. Mił
Milo
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Іншыя формы
Варыянт(ы) Міла, Міль, Мель
Зьвязаныя імёны Мілейка, Мілен, Мельбут, Мільвід, Мілар, Мелкід, Мільконт, Мільмонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Міл»

Міл (Міль, Мель), Міла — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Міла, Мела або Мел (Milo, Mello[1], Melus) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова -міл- (-мел-) паходзіць ад гоцкага mildeis 'мяккі, прыязны'[3][4]. Сярод ліцьвінаў бытавалі імёны Мілейка (Міліка, Мелека), Мілен (Мелень), Мельбут (Мільбут), Мільвід (Мельвід), Мілар, Мільконт. Адзначаліся германскія імёны Milike (Mielecke), Melin, Melbodo, Melvid (Melewidis), Milehar, Milgunt[a].

Адпаведнасьць імя Міль германскаму імю Milo, засьведчанаму ў пісьмовых крыніцах з VIII стагодзьдзя, сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[9].

Імя Milegast (Mile-gast) насіў князь вільцаў-люцічаў, адзначаўся шляхецкі род Мільгастаў у Люблінскім ваяводзтве Рэчы Паспалітай[10].

У Прусіі бытавалі імёны Mile / Myle (1341, 1396 і 1400 гады)[11][12], Mileke / Meleyke[b] (1419 і 1456 гады)[12][15], Miligedo / Milagids / Mylagide / Milgede / Miligedo / Mylegede / Milegede / Miligede[c] (1263, 1319, 1326, 1350, 1356, 1363, 1360, 1420 гады)[12][11].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Czupurna et Mylone marschalcis curie nostre (2 лютага 1395 году)[16]; Gyneid cum filio Milus (18 студзеня 1401 году)[17]; в Жижморъскои волости десяти чоловеков… а Янъка Милевича (14 кастрычніка 1494 году)[18]; покупил люди и земли… брата его Миля (26 жніўня 1501 году)[19]; на бояриню слонимскую, на Юшковую Милевича, на Марину (1 красавіка 1503 году)[20]; боярина Слонимского Юшково Милевича (1503 год)[21]; Мила Ваксович (18 жніўня 1524 году)[22]; Петрашъ Милевичъ[23], Мил Хрщоновичъ[24] (1528 год); Бернатъ Милевич (XVI ст.)[25]; Стан Мелевич (1 ліпеня 1542 году)[26]; село Меловичи (1554 год)[27]; Miel Danczewicz… Jakob Mieliewicz… Mil Radziew. (1558 год)[28]; Miel Rodziewicz… Miel Piotrowicz… Miel Andrzejowicz… Miel, Jasiuta Bogdziewiczy (1561 год)[29]; Samuel Miłowicz… Stefan Milowicz… Jan Miłowicz… Stefan Miłowicz (1690 год)[30]; Michäel Mill, Lutheranus (13 студзеня 1728 году)[31]; Milewszczyzna (1744 год)[32][d].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Мілевічы (Milewicz) гербаў Дуброва, Касьцеша і Вянява — літоўскі шляхецкі род зь Вільні і Віленскага павету[50].

Мілевічы (Milewicz) — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[51].

На гістарычнай Случчыне існуе вёска Мілевічы, на гістарычнай Гарадзеншчыне — Мілявічы, на гістарычнай Упіччыне — Мілішкі.

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Таксама адзначаліся германскія імёны: Melon[5], Millida (Mellida)[6], Miltrut (Mil-trut), Milgard (Mil-gard), Milehard (Mile-hard), Milimut (Mili-mut), Milrat (Mil-rat), Mellaricus (Mella-ricus), Mellarid (Mella-rid), Mellovicus (Mello-vicus), Melvin (Mel-vin)[5], Baromellus (Baro-mellus)[7][8]
  2. ^ Адзначалася старажытнае германскае імя Milike[13], пазьнейшае Mielecke[14]
  3. ^ У 552 годзе ўпамінаўся гоцкі водца Мелігед
  4. ^ Таксама:
    • Мелела: Кгриц Мелэла (3 сакавіка 1587 году)[33];
    • Міласт (у Старэйшай Аліўскай хроніцы ўпамінаецца Ritter Milost de Clodzmo з Куяваў[34]): земли пустовъскии в Городне жъ на имя Милостовщину (15 сьнежня 1504 году)[35], полюбилъ Милоста Станкевича (16 лютага 1540 году)[36];
    • Мелон (адзначалася германскае імя Melon[5]): село Мелоны (1554 год)[37], Mieluny… Miluny (1744 год)[32];
    • Мелаўд (адзначалася старажытнае германскае імя Malald[38]): у 1613 годзе ва Ўпіцкім павеце ўпаміналася пустаўшчына Мелаўдзішкі[39]
    • Мяльвойш: Михаило Мельвоишевичъ (1528 год)[40];
    • Мілегаўд: Mylegaude / Hanike Milegawde (30 студзеня 1384 году[41] і 1427 год[12]);
    • Мелгут: Петрь Мелкгутевичъ, мужъ Михновое боярини Новодворское (5 ліпеня 1539 году)[42];
    • Мілад: Ленко Милодовичъ конь. Матфеи Милодовичъ кон. (1528 год)[43];
    • Мілейта: Szymko Mileytowicz (5 кастрычніка 1595 году)[44];
    • Мелькін: w Mielkinach (2 верасьня 1762 году)[45];
    • Мілкінт: люди в Жомоитскои земли Поюрское волости на имя Яна Контуновича, а Милкинта Контуновича (8 ліпеня 1514 году)[46], Шимъко Милькиньтовичъ (1528 год)[40];
    • Мілят (у гістарычным германскім арэале адзначалася імя Meliot, Meliat[47]): Амъброс Милятовичъ[48], Омъброс Милятовичъ[49] (1528 год)

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Anhang 3 Wörterbuch der gotischen Namen // Köbler G. Gotisches Wörterbuch. — Leiden — Köln, 1989.
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1123.
  3. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 172.
  4. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 179.
  5. ^ а б в Ray O. Vore navne: en etymologisk navnebok med fyldige utredninger. — Chicago, 1944. S. 242.
  6. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 57 (303).
  7. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 246, 1123—1124, 1087.
  8. ^ Fick A. Die griechischen Personennamen: nach ihrer Bildung erklärt mit den Namensystemen verwandter Sprachen verglichen und systematisch geordnet. — Göttingen, 1874. S. CCXVI.
  9. ^ Schmittlein R. Les noms d’eau de la Lituanie (suite) // Revue internationale d’onomastique. Nr. 3, 1964. P. 161.
  10. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 8. — Warszawa, 1937. S. 267.
  11. ^ а б Pierson W. Altpreußischer Namenkodex // Zeitschrift für Preußische Geschichte und Landeskunde. — Berlin, 1873. S. 639.
  12. ^ а б в г Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 59.
  13. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1123.
  14. ^ Kapff R. Deutsche Vornamen: mit den von ihnen abstammenden Geschlechtsnamen sprachlich erläutert. — Nürtingen am Neckar, 1889. S. 63.
  15. ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 57.
  16. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 42.
  17. ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 37.
  18. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 106.
  19. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 272.
  20. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 100.
  21. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 318.
  22. ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 2.
  23. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 162.
  24. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 164.
  25. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 9.
  26. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 21.
  27. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 75.
  28. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 10, 329.
  29. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 121, 123, 129, 135.
  30. ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 82, 158, 190, 206.
  31. ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 19. — Витебск, 1889. С. 366.
  32. ^ а б Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  33. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 284.
  34. ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 1. — Leipzig, 1861. S. 793.
  35. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 317.
  36. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. Акты Гродненского земского суда. — Вильна, 1890. С. 75.
  37. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 112.
  38. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule. T. III: Les noms de personnes contenus dans les noms de lieux. — Paris, 1985. P. 400.
  39. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 8. ― Вильна, 1912. С. 475.
  40. ^ а б Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 85.
  41. ^ Codex epistolaris Vitoldi. — Cracoviae, 1882. S. 4.
  42. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 17. Акты Гродненского земского суда. — Вильна, 1890. С. 124.
  43. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 64.
  44. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 393.
  45. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 7. Акты Городненского гродского суда. — Вильна, 1874. С. 594.
  46. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 252.
  47. ^ Socin A. Mittelhochdeutsches Namenbuch. — Basel, 1903. S. 559, 740.
  48. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 86.
  49. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 89.
  50. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 660.
  51. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 353.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Імёны з асновай -міл- (-мел-)
Імёны ліцьвінаў
Германскія імёны
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Міл_(імя)&oldid=2508619»